Nauka dla Społeczeństwa

19.04.2024
PL EN
10.01.2017 aktualizacja 10.01.2017

Kosmiczny Teleskop Hubble’a wykrył komety wokół innej gwiazdy

Dzięki obserwacjom przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble\'a astronomom udało się zaobserwować prawdopodobne pozostałości po kometach spadających na młodą gwiazdę HD 172555 – informuje NASA.

System HD 172555 jest trzecim pozasłonecznym układem, w przypadku którego naukowcy przypuszczają, że gwiazda jest "bombardowana" przez komety. W tych młodych układach - mających poniżej 40 milionów lat - komety przemieszczają się bardzo blisko gwiazdy i ulegają zniszczeniu. Tego typu zjawiska obserwuje się także w Układzie Słonecznym. Na przykład słoneczne obserwatorium SOHO odkryło już ponad 3000 komet, z czego większość to właśnie komety "muskające" Słońce.

"Obserwacje komet muskających gwiazdy w naszym Układzie Słonecznym i w trzech systemach pozasłonecznych oznaczają, że tego typu aktywność może być powszechna w młodych układach gwiazdowych. Maksimum tej aktywności przypada właśnie w młodym wieku gwiazdy" - tłumaczy Carol Grady z Eureka Scientific Inc. w Oakland, Kalifornia i z NASA Goddard Spaceflight Center w Greenbelt, Maryland. Wyniki badań zaprezentowała ona podczas konferencji Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego odbywającej się w Grapevine.

"Obserwując układ HD 172555 mamy wgląd w to, co prawdopodobnie działo się w początkowych latach istnienia Układu Słonecznego" - dodaje Grady.

Zespół złożony z francuskich astronomów odkrył komety w układzie HD 172555 dzięki analizie archiwalnych danych z lat 2004-2011 ze spektrografu HARPS, który zamontowany jest na 3,6-metrowym teleskopie w Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO). Dane spektroskopowe pokazały, iż w świetle docierającym do gwiazdy występuje wapń, a dokładna analiza doprowadziła naukowców do wniosku, że to prawdopodobnie obiekty podobne do komet spadają na gwiazdę.

Następnie naukowcy z grupy Carol Grady dokonali obserwacji w zakresie ultrafioletowym przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Obserwacje prowadzono w 2015 roku dwukrotnie, w odstępie sześciu dni. Udało się wykryć obecność krzemu i węgla w formie gazowej. Wyznaczona prędkość poruszania się gazu to prawie 600 tysięcy kilometrów na godzinę. Gaz jest rozproszony na dużym obszarze i był obserwowany, gdy dokonywał przejścia na tle gwiazdy. Najbardziej prawdopodobnym wytłumaczeniem tak szybko przemieszczającego się gazu w pobliżu gwiazdy jest według badaczy właśnie hipoteza o kometach. Zgodnie z nią gaz byłby przypuszczalnie pozostałością po wyparowaniu ich lodowych jąder.

Ostateczne potwierdzenie tezy badacze uzyskają, gdy uda się wykryć także tlen i wodór. To pozwoli rozróżnić, czy są to pozostałości po obiektach lodowych, takich jak komety, czy po bardziej skalistych, jak planetoidy.

Gwiazda HD 172555 ma około 23 milionów lat i znajduje się 93 lata świetlne od Układu Słonecznego. Wchodzi w skład Ruchomej Grupy Beta Pictoris, czyli zgrupowania gwiazd powstałych w jednym obszarze i wspólnie się poruszających w przestrzeni. To nie pierwszy przypadek wykrycia komet wokół gwiazdy należącej do tej grupy. Podobna sytuacja dotyczy gwiazdy Beta Pictoris. Naukowcy wskazują dodatkowo, że wszystkie gwiazdy tej grupy są przypuszczalnie w wieku, w którym powinny wokół nich formować się planety typu ziemskiego. (PAP)

cza/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024