Nauka dla Społeczeństwa

29.03.2024
PL EN
15.01.2017 aktualizacja 15.01.2017

Na Plutonie występują bardzo wysokie stożki lodowe

Nawet 500 m. wysokości mogą mieć lodowe stożki na Plutonie - struktury bardzo podobne do tych obecnych na Ziemi, tylko wiele od nich większe - informuje NASA. Ich istnienie przewidziano dzięki wykorzystaniu modelu i symulacji komputerowych.

Na Plutonie mogą występować struktury znane na Ziemi i określane przez glacjologów jako penitenty. Są to stożkowe formy zbudowane ze śniegu lub lodu, występujące np. na lodowcach i polach firnowych. Powstają, kiedy promienie słoneczne wytapiają śnieg lub lód. Penitenty występujące na Ziemi mają rozmiary zwykle pomiędzy 0,5 metra a 2 metrami, choć zdarzają się też wyższe. Można je znaleźć na różnych kontynentach: w Andach, w Pamirze, czy w masywie Kilimandżaro. Z języka hiszpańskiego pochodzi określenie penitentów jako "lodów pokutujących" lub "śniegów pokutujących".

Okazuje się, że podobne struktury mogą występować na Plutonie - i mieć dużo większe rozmiary. Wskazują na to wyniki badań przeprowadzonych przez grupę naukowców, którą kierował John Moores z York University w Toronto. W badaniach brali także udział naukowcy z Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory oraz NASA Goddard Space Flight Center.

Badania pozwalają sądzić, że na powierzchni Plutona (na obszarze nazwanym nieformalnie Tartarus Dorsa) występują struktury, do których uformowania się potrzebne są procesy atmosferyczne podobne do tworzenia się penitentów na Ziemi.

"Egzotyczne różnice w środowisku doprowadziły do uformowania się struktur o bardzo różnych skalach. Jest to test dla naszych ziemskich modeli powstawania penitentów i sugestia, że tego typu struktury mogą występować także na innych ciałach w Układzie Słonecznym oraz w innych układach planetarnych" - uważa John Moores.

Podczas swoich badań naukowcy użyli modelu podobnego do modeli meteorologicznych stosowanych do przewidywania pogody na Ziemi i wykonali symulacje komputerowe dla lodu występującego na Plutonie.

Naukowcy porównali swój model ze zdjęciami Plutona uzyskanymi przez sondę New Horizons w trakcie jej przelotu koło planety karłowatej w połowie 2015 roku. Struktury na Plutonie są dużo wyższe niż ich ziemskie odpowiedniki. Osiągają nawet 500 metrów wysokości i separację pomiędzy sobą od trzech do pięciu kilometrów.

Moore wskazuje, iż istnienie tak gigantycznych rozmiarów jest przewidywane przez dokładnie taką samą teorię, która wyjaśnia formowanie się ziemskich penitentów. Na jej podstawie naukowcom udało się przewidzieć rozmiary, separację, kierunki nachylenia i wiek struktur na Plutonie - pasujący do tego, co widać na zdjęciach.

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie „Nature”. (PAP)

cza/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024