Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
25.01.2020 aktualizacja 25.01.2020

Kurczaki odporne dzięki CRISPR

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Dzięki edycji genomu metodą CRISPR kury stały się odporne na często występującą chorobę wirusową – białaczkę ptasią (ALV)– informuje pismo „PNAS”.

Chore kurczaki stają się wychudzone i przygnębione, często rozwijają się u nich guzy. Wirus dostaje się do komórek, wiążąc się z białkiem zwanym kurzym NHE-1 (chNHE-1).

Zespół doktora Jiriego Hejnara z Czeskiej Akademii Nauk wcześniej wykazał, że usunięcie (delecja) trzech „liter” DNA z genu chNHE-1, który odpowiada za wytwarzanie tego białka zapobiega zakażaniu kurzych komórek przez ALV. Jednak wprowadzenie tej zmiany u ptaków było znacznie trudniejsze niż w przypadku pojedynczych komórek, zwłaszcza że kury poddają się genetycznej modyfikacji dużo trudniej niż świnie.

Dotychczas stosowane podejście polegało na wyodrębnieniu tak zwanych pierwotnych komórek płciowych, modyfikacji ich poza organizmem, a następnie dodaniu zmodyfikowanych komórek do zarodków w świeżo złożonych jajach. Jednak wskaźnik powodzenia jest w tej metodzie bardzo niski.

W 2017 r. Hejnar opracował nową metodę: wykorzystał zmienione komórki płciowe do przywrócenia produkcji nasienia u wysterylizowanych kogutów. Posługując się tą metodą udało się stworzyć stado białych kur rasy leghorn, które mają tę delecję w obu kopiach genu.

Zmodyfikowane kurczaki nie wykazywały żadnych objawów choroby, nawet gdy były narażone na wysokie dawki wirusa ALV, który jest poważnym problemem dla hodowców drobiu na całym świecie.

Jedna z firm prowadzi obecnie rozmowy z producentami drobiu w Wietnamie i Chinach na temat wprowadzenia tej zmiany w rasach komercyjnych. Zdaniem ekspertów dzięki odporności na wirusa można będzie zwiększyć światową produkcję jaj i mięsa drobiowego. Jednak w wielu krajach nadal występuje sprzeciw wobec żywności modyfikowanej genetycznie.

Hejnar planuje wykorzystanie CRISPR do uodpornienia kurcząt również na inne wirusy, na przykład ptasiej grypy. Odporny na ptasią grypę drób mógłby zwiększyć bezpieczeństwo ludzi, ponieważ istnieją obawy, że zmutowany, groźny dla ludzkiego życia szczep może spowodować globalną pandemię.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024