Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
23.02.2020 aktualizacja 25.02.2020

Nieaktywne nastolatki bardziej podatne na depresję

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Nastolatki prowadzące siedzący tryb życia mogą być bardziej zagrożone depresją niż ich aktywni fizycznie rówieśnicy – wskazuje najnowsze badanie, które publikuje pismo „Lancet Psychiatry”.

Co więcej, nawet lekkie ćwiczenia polegające np. na chodzeniu, mogą pomóc obniżyć to ryzyko, przekonują autorzy pracy – naukowcy z University College w Londynie.

Przeanalizowali oni dane zebrane w grupie 4 257 nastolatków od 12. do 18. roku życia. W wieku 12, 14 i 16 lat wszyscy przez tydzień nosili przyspieszeniomierze (akcelerometry), które pozwalają ocenić intensywność, czas trwania i częstość wysiłku fizycznego. W wieku 18 lat poproszono ich również o wypełnienie ankiet zaprojektowanych w celu wykrywania jakichkolwiek objawów depresji lub innych zaburzeń psychicznych.

Okazało się, że między 12. a 16. rokiem życia poziom aktywności fizycznej spadał. Młodzi ludzi spędzali coraz więcej czasu siedząc – nastąpił wzrost z siedmiu godzin dziennie do niemal dziewięciu. Jednocześnie przeznaczali coraz mniej czasu nawet na lekką aktywność fizyczną (jak chodzenie, czy wykonywanie obowiązków domowych) – spadek z pięciu do dwóch godzin dziennie.

Co więcej ci, którzy byli najmniej aktywni w okresie od 12. do 16. roku życia, częściej mieli objawy depresji w wieku 18 lat. Natomiast młodzież, która utrzymywała stały poziom aktywności fizycznej lub zwiększyła go, była w najmniejszym stopniu narażona na rozwój depresji. Dotyczyło to nawet umiarkowanej aktywności fizycznej.

Każda dodatkowa godzina spędzona na siedząco w wieku 12 lub 14 lat wiązała się ze wzrostem ryzyka objawów depresji około 18. roku życia - odpowiednio o 8 proc. i 11 proc. Z kolei każde dodatkowe 60 minut umiarkowanej aktywności fizycznej zmniejszało to ryzyko - odpowiednio o 8 proc. i 11 proc.

“Nasze wyniki wskazują, że młodzi ludzie powinni starać się ograniczać czas spędzany na siedząco, a wydłużać czas poświęcony na umiarkowaną aktywność fizyczną” – skomentował główny autor pracy Aaron Kandola z londyńskiego University College. Dodał, że to pomogłoby zredukować ryzyko wystąpienia u nastolatków depresji w przyszłości. “Większość dzieci nie powinna mieć problemu z poświęceniem 60 minut dziennie na aktywność fizyczną, niezależnie od jej rodzaju” – ocenił badacz.

Jego zdaniem rozkład dnia szkolnego jest głównym źródłem braku aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia wśród młodzieży. “Można podejmować proste kroki, by to zmienić, jak aktywne/interaktywne lekcje, zadawanie prac domowych wymagających ruchu, wprowadzenie przerw na aktywność ruchową w połowie lekcji, zwiększanie dystansu do przebycia między klasami, wprowadzenie na niektóre lekcje biurek, za którymi się stoi” – wymienił Kandola.

Według autorów badania uzyskane przez nich wyniki pozostają w zgodzie z dotychczasowymi obserwacjami na ten temat wśród osób dorosłych.

Prawdopodobnie wynika to z faktu, że regularna aktywność fizyczna poprawia samoocenę, redukuje stany zapalne i pobudza wzrost nowych neuronów w mózgu. „Ćwiczenia powiązano wcześniej z procesem neurogenezy (tj. tworzenia się nowych neuronów w mózgu) oraz neuroplastycznością (tj. zdolnością mózgu do tworzenia nowych i modyfikowania starych połączeń nerwowych), co może chronić zdrowie psychiczne” – napisała współautorka komentarza do artykułu Karmel Choi z Massachusetts General Hospital w Bostonie. Jak dodała, osoby ruszające się więcej, słabiej reagują na stres i mają mniejsze nasilenie stanu zapalnego w organizmie, będącego czynnikiem rozwoju depresji.

Wyniki tego badania są o tyle niepokojące, że w Polsce aktywność fizyczna nastolatków regularnie maleje. Jak wynika z ostatniej edycji cyklicznego międzynarodowego badania HBSC, dotyczącego zdrowia i zachowań młodzieży, odsetek nastolatków spełniających zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w zakresie umiarkowanej aktywności fizycznej spadł o 7 punktów procentowych – z 24,2 proc. w 2014 r. do 17,2 proc. w 2018 r. Jednocześnie obserwuje się duży wzrost odsetka młodych ludzi z depresją, lękami i myślami samobójczymi. (PAP)

jjj/ ekr/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024