Kraków/ We wtorek UJ będzie świętował 656-lecie i wybierze 306. rektora

12 maja przypada 656. rocznica założenia przez króla Kazimierza Wielkiego najstarszej polskiej uczelni – Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzień ten obchodzony jest przez społeczność akademicką jako Święto UJ.

„Niestety, z uwagi na zagrożenie epidemiologiczne wywołane rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2, tegoroczne obchody święta będą musiały mieć znacznie ograniczony i kameralny przebieg” – przekazał w poniedziałek PAP rzecznik UJ Adrian Ochalik.

Zgodnie z zapowiedziami rano władze uczelni złożą kwiaty w krypcie wawelskiej – przed ołtarzem oraz przy grobowcu króla Kazimierza Wielkiego oraz sarkofagach królowej Jadwigi i króla Władysława Jagiełły. To monarchowie, dzięki którym uczelnia powstała.

W uroczystościach na Wawelu wezmą udział też proboszcz parafii archikatedralnej ks. prałat Zdzisław Sochacki, przedstawiciele Stowarzyszenia Absolwentów UJ, Samorządu Studentów i Towarzystwa Doktorantów.

Później kolegium elektorów wybierze 306. rektora najstarszej polskiej uczelni. Elektorzy po raz pierwszy w historii uczelni będą głosować zdalnie, za pomocą uczelnianego, elektronicznego systemu. Kolegium elektorów składa się z 227 osób reprezentujących wszystkich członków uniwersyteckiej wspólnoty. Większość z nich stanowią nauczyciele akademiccy z tytułem profesora lub stopniem doktora habilitowanego. Pozostałe osoby to inni nauczyciele akademiccy, studenci, doktoranci i pracownicy administracji. Aby wybór rektora był ważny, musi być dokonany bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy statutowego składu kolegium elektorów.

Pod koniec marca rada Uniwersytetu Jagiellońskiego wskazała profesorów – fizyka Stanisława Kistryna i literaturoznawcę, teatrologa Jacka Popiela jako kandydatów na 306. rektora UJ w kadencji 2020-2024. W maju prof. Kistryn ogłosił swoją rezygnację, jedynym kandydatem jest więc prof. Popiel. Aby zostać rektorem musi uzyskać bezwzględną większość głosów elektorów uprawnionych do głosowania.

W dniu Święta UJ odbywa się też tradycyjnie uroczyste posiedzenie senatu uczelni, podczas którego uniwersytet honoruje osoby, których dorobek i wizja świata idą w parze z misją UJ. W tym roku wymogi bezpieczeństwa wynikające z obowiązujących ograniczeń sanitarno-epidemiologicznych uniemożliwiają przeprowadzenie posiedzenia.

Uniwersytet Jagielloński został założony 12 maja 1364 r. przez króla Kazimierza Wielkiego. Był to drugi najstarszy, po uniwersytecie w Pradze, uniwersytet w tej części Europy i jeden z najstarszych na kontynencie. Początkowo, tak jak inne średniowieczne uniwersytety, funkcjonował jako „studium generale”. Na początku działały tu trzy wydziały: sztuk wyzwolonych, medycyny i prawa. Uczelnia funkcjonowała na wzór Uniwersytetu Bolońskiego. Przez wieki uczelnia określana była Akademią Krakowską. W 1817 r. zmieniono jej nazwę na Uniwersytet Jagielloński – by podkreślić wkład Jagiellonów w jej rozwój; w 1400 r. uczelnia została odnowiona przez króla Władysława II Jagiełłę, dzięki datkom z fundacji Jadwigi Andegaweńskiej.

„Ich odwaga i wizja zaowocowały najstarszą świecką instytucją funkcjonującą w naszym kraju. Po 656 latach można stwierdzić, że spełniło się marzenie Kazimierza Wielkiego, który fundując uniwersytet chciał, aby w Krakowie powstała +nauk przemożnych perła, aby wydała męże dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót świetne i w różnych umiejętnościach wyuczone+” – czytamy na stronie internetowej UJ.

W murach uczelni studiowali najwybitniejsi Polacy, m.in. Mikołaj Kopernik i Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. Wśród jej doktorów honoris causa są Norman Davies, Andrzej Wajda, Sławomir Mrożek, Krzysztof Penderecki, XIV Dalajlama Tenzin Gjaco, ks. prof. Michał Heller, papież Jan Paweł II.

Na Uniwersytecie Jagiellońskim studiuje ok. 35 tys. osób (w tym na kierunkach niestacjonarnych i zaocznych) na 16 wydziałach.

PAP - Nauka w Polsce, Beata Kołodziej

bko/ ekr/