Naukowcy zaobserwowali odpowiedniczkę Drogi Mlecznej na krańcach Wszechświata
Obraz galaktyki SPT0418-47 zrekonstruowany przy pomocy modelowania komputerowego. Źródło: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), Rizzo et al.
Dzięki sieci radioteleskopów ALMA astronomom udało się odkryć bardzo daleką, a tym samym bardzo młodą galaktykę, która ma cechy zaskakująco podobne do Drogi Mlecznej. Światło od obiektu biegnie do nas 12 mld lat - poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO).
Obiekt, który zbadali naukowcy, został oznaczono jako SPT0418-47. Jest to galaktyka, którą widzimy w stadium, gdy Wszechświat miał tylko 1,4 miliarda lat (obecny wiek Wszechświata oceniany jest na 13,8 miliardów lat).
Z powodu olbrzymiej odległości, szczegółowe obserwacje takich galaktyk są prawie niemożliwe, nawet przy pomocy największych teleskopów. Obiekty te są na niebie zbyt małe i zbyt słabe. W przypadku SPT0418-47 badaczy wspomogła jednak natura w formie zjawiska soczewkowania grawitacyjnego. Pomiędzy SPT0418-47 a nami znajduje się inna, bliższa galaktyka, której grawitacyjne oddziaływanie powoduje, że światło od SPT0418-47 ulega zakrzywieniu, zaburzeniu i powiększeniu niczym w soczewce. Ponieważ oba obiekty są ustawione praktycznie w tej samej linii, obraz galaktyki SPT0418-47 widzimy jako prawie idealny pierścień.
Na podstawie danych z ALMA naukowcom udało się zrekonstruować prawdziwy kształt dalekiej galaktyk oraz ruch jej gazu, stosując modelowanie komputerowe. Obiekt okazuje się zaskakująco niechaotyczny, co jest sprzeczne z teoriami, że wszystkie galaktyki we wczesnym Wszechświecie były turbulentne i niestabilne.
„Wielką niespodzianką było odkrycie, że galaktyka ta jest w rzeczywistości całkiem podobna do pobliskich nam galaktyk, w przeciwieństwie do wszelkich oczekiwań na podstawie modeli i wcześniejszych, mniej dokładnych obserwacji” - skomentował Filippo Fraternali z Kapteyn Astronomical Institute, University of Groningen w Holandii, jeden z autorów badań.
O ile opisywana galaktyka nie wykazuje istnienia ramion spiralnych, to posiada co najmniej dwie inne typowe cechy Drogi Mlecznej: rotujący dysk i zgrubienie galaktyczne. Po raz pierwszy dostrzeżono zgrubienie galaktyczne we wczesnej historii Wszechświata, co czyni SPT0418-47 najdalszą galaktyką podobną do Drogi Mlecznej – wskazuje w swoim komunikacie ESO.
Astronomowie zauważają jednak, że nawet pomimo iż SPT0418-47 posiada dysk i inne cechy podobne do galaktyk spiralnych, które widzimy dzisiaj, spodziewają się, że wyewoluuje ona w galaktykę bardzo różną od Drogi Mlecznej i dołączy do klasy galaktyk eliptycznych, czyli innego typu galaktyk, które obok galaktyk spiralnych zamieszkują obecnie Wszechświat.
Odkrycie jest zaskakujące. Sugeruje, że wczesny Wszechświat może nie być tak chaotyczny, jak uważano. Nie wiadomo, w jaki sposób dobrze uporządkowana galaktyka mogła uformować się tak krótko po Wielkim Wybuchu.
Wyniki badań opisano w artykule, który ukaże się w „Nature”. Międzynarodowym zespołem badawczym kierowała Francesca Rizzo, doktorantka z Max Planck Institute for Astrophysics w Niemczech.
Sieć radioteleskopów ALMA znajduje się w Chile. Jest to globalny projekt, w którym współpracują Europa, Ameryka Północna i Azja Wschodnia. Europę reprezentuje Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), do którego należy Polska.(PAP)
cza/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
