Trauma z dzieciństwa wpływa na zdrowie kolejnych pokoleń
Fot. Fotolia
Traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa powodują zmiany metaboliczne, które przekazywane są kolejnym pokoleniom – informują naukowcy z Uniwersytetu w Zurychu. Ich wnioski publikuje „The EMBO Journal”.
Badania (DOI: 10.15252/embj.2020104579) prowadzone były na samcach myszy, z których połowa doświadczyła traumy we wczesnym okresie życia. Okazało się, że krew pobrana od tych samców znacznie różniła się od krwi pobranej od samców z grupy kontrolnej, które nie doświadczyły traumy.
Szczególnie wyraźne były różnice w metabolizmie lipidów. Krew myszy, które doświadczyły traumy zawierała więcej metabolitów niektórych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Analogiczne zmiany zaobserwowano we krwi ich potomstwa.
Gdy surowicę pobraną od badanych gryzoni podano samcom, które nie doświadczyły traumy, także u ich potomstwa wystąpiły zmiany metaboliczne.
„Wskazuje to na bezpośredni wpływ czynników obecnych we krwi na komórki rozrodcze i potwierdza hipotezę, że krew dostarcza sygnały związane ze stresem do gamet” – mówi autorka analizy dr Isabelle Mansuy.
Następnie badacze postanowili sprawdzić, czy podobna zależność występuje u ludzi. Badaniami objęto 25 dzieci z SOS wioski dziecięcej w Pakistanie, których rodzice zmarli lub zostali z różnych powodów odseparowani. Po porównaniu próbek krwi i śliny z próbkami pobranymi od dzieci, które nie utraciły rodziców zaobserwowano podobne różnice jak podczas badań prowadzonych na myszach.
Podczas dalszych badań laboratoryjnych naukowcy zidentyfikowali mechanizm umożliwiający przesyłanie sygnałów przez metabolity krążące we krwi do komórek rozrodczych. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa receptor PPAR znajdujący się na powierzchni komórek. Jest on aktywowany przez kwasy tłuszczowe i reguluje ekspresję genów w wielu tkankach. Aktywność PPAR była zwiększona w nasieniu samców, które doświadczyły traumy.
Aktywowanie tego receptora u samców myszy prowadziło do zmniejszenia masy ciała i zaburzeń metabolizmu glukozy w dwóch kolejnych pokoleniach.
„Sugeruje to, że aktywacja PPAR jest istotnym czynnikiem w dziedziczeniu dysfunkcji metabolicznych spowodowanych traumatycznymi doświadczeniami przodków” – podsumowują autorzy.(PAP)
koc/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
