Białostockie uczelnie w międzynarodowym projekcie "JoinUs4Health"

Po stronie polskiej biorą w nim udział: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku (UMB), naukowcy z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB), białostocka Fundacja SocLab, białostocka firma Science4Peope i agencja Whitebits.

Trzyletni projekt, który zaprezentowano w piątek na konferencji online na UMB, jest dofinansowany przez Komisję Europejską w ramach programu Horyzont 2020 kwotą 1,5 mln euro. Liderem projektu jest Greiswald University Hospital z Niemiec.

Podstawą do projektu są - jak podano na konferencji - badania populacyjne zdrowia mieszkańców Białegostoku (projekt UMB "Białystok Plus"), Rotterdamu (Rotterdam Study) i Greiswaldu (SHIP) prowadzone przez tamtejsze uczelnie. W Białymstoku takie badanie jest prowadzone od trzech lat, w Holandii i Niemczech znacznie dłużej. Łącznie unikatowymi, regularnymi, kompleksowymi badaniami w tych trzech miastach jest objętych ponad 27 tys. osób.

"Tłumaczymy ten projekt jako: wspólnie ku zdrowiu, dołącz do naukowców i wpłyń na poprawę zdrowia dzięki wykorzystaniu badań kohortowych" - powiedział o "JoinUs4Health" dr Paweł Sowa z Zakładu Medycyny Populacyjnej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Kierownik tego Zakładu, szef badania "Białystok Plus", prof. Karol Kamiński wyjaśnił, że badanie kohortowe jest przeprowadzane na wylosowanej, reprezentatywnej grupie mieszkańców, którzy są kompleksowo badani, a za 5 lat będą przebadani powtórnie (prospektywne badanie kohortowe). Wyniki badań mają być wykorzystywane w diagnostyce problemów, np. do opracowywania programów profilaktyki, wytycznych, zaleceń, podnoszenia jakości zdrowia mieszkańców.

W ramach projektu ma powstać internetowa platforma, gdzie będą publikowane wyniki badań. Mieszkańcy, osoby zainteresowane tymi wynikami, nauką, przedstawiciele różnych środowisk, organizacji, pacjenci, będą tam mogli zadawać pytania, dostawać na nie odpowiedzi od specjalistów w przystępnej, zrozumiałej formie. Ma to także służyć walce z fake newsami w medycynie.

Powstanie również obywatelska rada naukowa z udziałem przedstawicieli różnych środowisk, planowane są różne wydarzenia popularyzujące wyniki badań naukowych, projekty edukacyjne z udziałem szkół, webinary. Naukowcy podkreślają, że chcą mieszkańcy Białegostoku widzieli zastosowanie dla wyników ich badań.

Socjolog dr Łukasz Kiszkiel z Uniwersytetu w Białymstoku (UwB) zwrócił uwagę, że niewielu mieszkańców czyta pisma naukowe, w których są publikowane wyniki badań, nauka jest często mało komunikatywna, "oderwana" od społecznego zrozumienia, a przez to jest mniej atrakcyjna, podana hermetycznie, trudnym językiem.

"Brak jasnej i zrozumiałej komunikacji ze społeczeństwem bardzo mocno obciąża zaufanie do wyników płynących z poszczególnych eksperymentów, badań i zniechęca wiele osób do śledzenia tychże wyników, ale także do wybierania ścieżki zawodowej, swojego rozwoju osobistego właśnie w powiązaniu z nauką" - mówił Kiszkiel.

Dr Katarzyna Sztop-Rutkowska z Fundacji SocLab dodała, że zadaniem fundacji będzie włączanie mieszkańców do korzystania z nauki, współtworzenia jej. Mają np. powstać scenariusze lekcji dla szkół ponadpodstawowych, będą organizowane kawiarenki obywatelskie, festiwal naukowy. (PAP)

autor: Izabela Próchnicka

kow/ ekr/