Nauka dla Społeczeństwa

23.04.2024
PL EN
19.08.2021 aktualizacja 19.08.2021

Astronomowie znaleźli „przerwę” w jednym z ramion spiralnych Drogi Mlecznej

Zgrupowanie gwiazd i obłoków gwiazdotwórczych wystające poza ramię spiralne Drogi Mlecznej w Ramieniu Strzelca. Źródło: NASA/JPl-Caltech Zgrupowanie gwiazd i obłoków gwiazdotwórczych wystające poza ramię spiralne Drogi Mlecznej w Ramieniu Strzelca. Źródło: NASA/JPl-Caltech

NASA poinformowała o najnowszych badaniach struktury naszej własnej galaktyki – Drogi Mlecznej. Okazuje się, że w Ramieniu Strzelca istnieje wydłużone zgrupowanie gwiazd mocno wystające poza przebieg ramienia spiralnego.

Naukowcy dostrzegli coś, co nie było znane do tej pory: spore zgrupowanie młodych gwiazd i obłoków gwiazdotwórczych wychyla się poza jedno z ramion spiralnych Drogi Mlecznej. Struktura rozciąga się na 3 tysiące lat świetlnych. Jest pierwszą zidentyfikowaną tak dużą strukturą o orientacji znacząco różnej od przebiegu ramion spiralnych.

Nasza galaktyka należy do typu zwanego galaktykami spiralnymi. Nazwa tego rodzaju obiektów wywodzi się od najbardziej charakterystycznej wizualnie ich cechy – spiralnie zakręconych ramion wchodzących od centrum galaktyki. Badanie struktury naszej galaktyki nie jest proste, znajdujemy się wewnątrz niej i wiele rejonów jest dla nas przesłoniętych. W nowym badaniu naukowcy skupili się na Ramieniu Strzelca. Obserwacje prowadzono przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Spitzera przed zakończeniem użytkowania tego instrumentu przez NASA w styczniu 2020 roku. Teleskop ten działał w zakresie podczerwieni, która lepiej penetruje obłoki nieprzezroczyste dla światła widzialnego.

Wzdłuż ramion spiralnych układają się młode gwiazdy i mgławice. Aby uzyskać trójwymiarowy obraz fragmentu Ramienia Strzelca, astronomowie wykorzystali dodatkowo pomiary z europejskiej misji Gaia, której głównym celem są pomiary odległości do gwiazd. Połączenie danych ze Spitzera (katalog gwiazd z przeglądu nieba Galactic Legacy Infrared Mid-Plane Survey Extraordinaire (GLIMPSE) oraz Gai pokazało istnienie długiej struktury związanej z Ramieniem Strzelca, złożonej z młodych gwiazd poruszających się z podobną prędkością w tym samym kierunku w przestrzeni.

Podobne struktury są dość powszechnie widoczne w ramionach spiralnych innych galaktyk. Od dawna naukowcy zastanawiali się, czy w ramiona spiralne Drogi Mlecznej również są nimi usiane, czy może są bardziej gładkie.

Nowo odkryta struktura obejmuje m.in. cztery znane mgławice znane ze swojego piękna na zdjęciach astrofotograficznych (mgławice Orzeł, Omega, Trójlistna Koniczyna i Laguna). Co ciekawe, w latach 50. udało się dokonać oszacowań odległości do niektórych gwiazd z tych mgławic, co przyczyniło się do odkrycia Ramienia Strzelca. Były to jedne z pierwszych dowodów na spiralną strukturę naszej galaktyki.

Wyniki nowych badań opublikowano w czasopiśmie „Astronomy & Astrophysics”. Grupą badawczą kierował Michael Kuhn z ośrodka Caltech.(PAP)

cza/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024