Kontakt dzieci z naturą najlepszym sposobem na lockdown

Badanie przeprowadzone przez naukowców z University of Cambridge i University of Sussex wykazało również, że dzieci z zamożnych rodzin miały tendencję do zwiększania swojego związku z naturą podczas pandemii bardziej, niż ich mniej zamożni rówieśnicy.

W badaniu wykorzystano ankietę internetową dotyczącą 376 rodzin w Wielkiej Brytanii, z dziećmi w wieku od trzech do siedmiu lat, między kwietniem a lipcem 2020 r. Ponad połowa tych rodzin zgłosiła, że kontakt ich dziecka z naturą wzrósł podczas pierwszego lockdownu. Pozostali rodzice, których związek dzieci z naturą zmniejszył się lub pozostał taki sam w tym okresie zgłaszali, że ich dzieci doświadczają większych problemów z dobrostanem.

Do pomiaru zdrowia psychicznego każdego dziecka wykorzystano szeroko stosowany, złoty standard kwestionariusza – oceniając problemy emocjonalne, takie jak zamartwianie się, niepokój i depresja; oraz problemy behawioralne, takie jak gniew i nadpobudliwość. Prawie dwie trzecie rodziców zgłosiło zmianę w związku ich dziecka z naturą podczas blokady, podczas gdy jedna trzecia dzieci, których związek z naturą uległ zmniejszeniu, wykazywała zwiększone problemy z samopoczuciem – „odreagowanie” albo zwiększony smutek lub niepokój.

Wyniki wydają się potwierdzać tezę, że kontakt z naturą jest tanią metodą wsparcia zdrowia psychicznego dzieci i sugerują, że należy dołożyć większych starań, aby wspierać dzieci w kontakcie z naturą – zarówno w domu, jak i w szkole.

Aby to osiągnąć, naukowcy sugerują zmniejszenie liczby zorganizowanych zajęć pozalekcyjnych dla dzieci, aby zapewnić im więcej czasu na przebywanie na zewnątrz, organizowanie w szkołach projektów ogrodniczych oraz finansowanie szkół, szczególnie na obszarach o niekorzystnych warunkach, w celu wdrożenia programów nauczania opartych na przyrodzie.

„Wiemy, że dostęp do natury i zaangażowanie w nią wiąże się z szerokimi korzyściami dla dzieci i dorosłych, w tym obniżeniem poziomu lęku i depresji oraz zmniejszeniem stresu” – powiedziała Samantha Friedman z Centrum Badań nad Rodziną Uniwersity of Cambridge, pierwsza autorka opracowania. - „Lockdown oznaczał, że dzieci nie miały już normalnych zajęć szkolnych, rutyny i interakcji społecznych. Usunięcie tych barier dało nam nowy kontekst do przyjrzenia się, jak zmiany w naturze wpływają na zdrowie psychiczne".

„Kontakt z naturą mógł pomóc uchronić niektóre brytyjskie dzieci przed skutkami lockdownu, ale odkryliśmy, że dzieci z mniej zamożnych rodzin były w tym czasie mniej skłonne do zwiększenia swojego związku z naturą” - dodała.

Wzmożony kontakt z naturą polegał na spędzaniu czasu na pracach i zabawach w ogrodzie lub aktywności fizycznej na świeżym powietrzu. Było to zwykle związane z posiadaniem większej ilości czasu dostępnego na te czynności. Z drugiej strony według rodziców zmniejszony kontakt z naturą tłumaczy się brakiem dostępu do niektórych przestrzeni naturalnych z powodu obowiązujących w tym czasie ograniczeń w podróżowaniu.

„Kontakt z naturą może być skutecznym sposobem wspierania dobrego samopoczucia dzieci, zwłaszcza gdy wracają one do normalnych zajęć, takich jak lekcje w szkole i zajęcia pozalekcyjne” – powiedziała dr Elian Fink, wykładowca psychologii na University of Sussex, również zaangażowana w badanie. - „Nasze odkrycia mogą być pomocne w przeprojektowaniu zasad lockdownu, gdyby Wielka Brytania musiała powrócić do tych warunków w przyszłości, a zwłaszcza w krajach, których ograniczenia blokady uniemożliwiały dzieciom dostęp do przyrody. Wydłużenie czasu, w którym dzieci mogą uzyskać dostęp do natury, lub zwiększenie odległości, na jaką dzieci mogą podróżować, aby uzyskać dostęp do natury, może mieć korzystny wpływ na ich zdrowie psychiczne”.

„W rzeczywistości odmienne doświadczenia związane z dostępem do przyrody między różnymi grupami społeczno-ekonomicznymi mogą być nawet ostrzejsze niż w naszym badaniu, ponieważ respondenci tego badania internetowego pochodzili w dużej mierze z bardziej zamożnych grup społecznych” - dodała Fink.

Rodzice z dziećmi w wieku od trzech do siedmiu lat odpowiedzieli na ankietę badawczą w odniesieniu do jednego konkretnego dziecka. Naukowcy skupili się na dzieciach w tym wieku ponieważ prawdopodobnie doświadczyły one wielu zakłóceń z powodu pandemii, a także mniej rozumiały, co się dzieje.

„Nasze badanie ujawniło szeroki zakres sposobów, w jakie rodzice mogą pomóc dzieciom w lepszym kontakcie z naturą. Dla niektórych może to być trochę zniechęcające, ale nie musi to być biwakowanie w lesie i poszukiwanie jedzenia – to naprawdę może być tak proste, jak spacer w pobliżu domu lub siedzenie na zewnątrz przez dziesięć minut dziennie ” - wskazała Friedman.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ zan/