Bernacki: Analizujemy zastrzeżenia do działalności Narodowego Centrum Nauki

W październiku minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek stwierdził, że "podział środków z NCN jest absolutnie nietransparentny, oceny grantów są skandaliczne". Dodał, że w przypadku projektów obejmujących nauki ścisłe i techniczne jest to "mniej niepokojące", ale inaczej jest w naukach humanistycznych.

NCN jest agencją wykonawczą powołaną w 2010 r. do wspierania działalności naukowej w zakresie badań podstawowych. Do jej zadań należy m.in. finansowanie badań, nadzór nad ich realizacją i współpraca międzynarodowa.

PAP zapytała wiceszefa resortu Włodzimierza Bernackiego o to, jakie działania w tym zakresie podjęło MEiN.

"Analizujemy zastrzeżenia dotyczące działalności NCN w zakresie sposobu procedowania wniosków o granty" – przekazał. Dodał, że wyniki tej analizy powinny być znane na początku grudnia.

"Dajemy sobie miesiąc, żeby przepracować wszystkie uwagi, które spływają do MEiN" – powiedział. Dodał, że oceny działalności NCN dokonał wcześniej również działający w ministerstwie zespół prof. Waldemara Parucha z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Bernacki, zapytany o główny zarzut wobec NCN, wskazał brak transparentności. "To podstawowy zarzut, jeśli chodzi o funkcjonowanie NCN" – powiedział. Dodał, że naukowcy zgłaszający zastrzeżenia do resortu nie znajdują wystarczającego uzasadnienia do odrzucenia ich wniosków. Jako mankament procesu wyłaniania zwycięskich wniosków Bernacki wskazał też anonimowość recenzji grantów.

"Kiedy wykonuję recenzję doktoratu czy dorobku profesorskiego, podpisuję się z imienia i nazwiska" – zauważył. "Nie jest dla mnie jasne, dlaczego 95 proc. osób recenzujących to są osoby spoza Polski. Takie opinie słyszałem, nie wiem, czy to prawda. Budowanie takiej argumentacji, że solidną recenzję gwarantują tylko i wyłącznie przedstawiciele zewnętrzni wobec polskiej nauki nie przekonuje mnie" – ocenił.

Pod koniec października PAP zapytała kilka organizacji zrzeszających naukowców o opinie na temat działania NCN. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) i Polska Akademia Nauk pozytywnie oceniają działalność NCN. Wiceprzewodnicząca Komitetu Polityki Naukowej (KPN) prof. Anna Machnikowska stwierdziła, że NCN jest jedną z kluczowych instytucji w procesie stabilnego i jakościowego rozwoju nauki w Polsce.

"Przypadki ocen obarczonych rozbieżnymi lub błędnymi opiniami mają miejsce tak jak w każdej instytucji rozpoznającej rocznie kilka tysięcy spraw, co motywuje do wzmacniania modelu gwarancji jakościowej oceny projektów, jednak nie stanowi przesłanki do fundamentalnej zmiany podstaw działania NCN" – podkreśliła.

Z kolei przewodniczący Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego (RGNiSW) prof. Zbigniew Marciniak poinformował PAP, że rada wielokrotnie pozytywnie opiniowała w formie odpowiednich uchwał plan działalności NCN i sprawozdania z działalności tej agencji.(PAP)

Autor: Szymon Zdziebłowski

szz/ joz/