Naukowcy chcą uregulowania statusu prawnego towarzystw naukowych
Ponad 300 działających w Polsce towarzystw naukowych nie ma usankcjonowanego statusu prawnego. Nad zmianą ich sytuacji będą dyskutowali naukowcy podczas I Kongresu Towarzystw Naukowych, który odbędzie się 17 i 18 września w Warszawie.
W Polsce istnieje ponad 300 towarzystw naukowych, w których działa ponad 400 tys. członków. "W towarzystwach naukowych widzę niezwykle istotny instrument w budowie społeczeństwa obywatelskiego” – powiedział w czwartek podczas poprzedzającej Kongres konferencji prasowej prezes Polskiej Akademii Nauk (PAN) prof. Michał Kleiber.
Zaznaczył, że członkowie towarzystw powinni mówić o najważniejszych sprawach - np. przyszłości energetyki czy problemach demograficznych - i zainteresować nimi lokalne społeczności. "Dziś wielka praca członków towarzystw naukowych pozostaje niezauważona. Gdyby tę pracę przeliczyć na pieniądze, to byłyby to miliardy złotych” - przekonywał prezes PAN.
Prof. Kleiber zapowiedział, że członkowie kongresu zastanowią się, jaka powinna być formuła organizacyjna towarzystw, która dziś jest niedookreślona. „Jest niezwykle ważne, by chętnym społecznikom stworzyć warunki i dać im szanse rzeczywistego działania” – podkreślił.
Przewodniczący Rady Towarzystw Naukowych przy prezydium PAN prof. Zbigniew Kruszewski zaznaczył, że obecnie nie ma nawet zdefiniowanego prawnie pojęcia towarzystwa naukowego.
Towarzystwa naukowe w Polsce działają według ustawy o stowarzyszeniach z 1989 roku. „Ustawa ta odnosi się do wszystkich stowarzyszeń, często daleko odbiegających od standardów działalności naukowej. Tymczasem towarzystwa naukowe są dość specyficzne” - powiedział wiceprzewodniczący Rady Towarzystw Naukowych przy prezydium PAN prof. Marek Kowalczyk.
Jedną z inicjatyw, nad którymi będą zastanawiali się uczestnicy kongresu, jest projekt ustawy o towarzystwach naukowych. Naukowcy chcą w niej m.in. określić, czym jest towarzystwo naukowe; kto będzie weryfikował, czy dane towarzystwo może zyskać taki status i ubiegać się o środki finansowe.
Prof. Kruszewski zwrócił uwagę, że jedyne towarzystwo naukowe, które ma obecnie stałe finansowanie z budżetu, to Polska Akademia Umiejętności. Pozostałe muszą starać się o granty, ale często mają przy tym trudności (bo nie mogą spełnić formalnych wymogów, np. nie mają stałej własnej siedziby, numeru telefonu itd.).
Prof. Kleiber zaznaczył, że niezwykle ważne, by dostosować również ustawę o samorządach gminnych, powiatowych i wojewódzkich do wyzwań związanych z funkcjonowaniem towarzystw. „Większość towarzystw ze względu na ich znaczenie regionalne musi byś silnie związana z władzą samorządową” – dodał.
Jak podkreślił prof. Kruszewski, lokalne towarzystwa naukowe mają sygnały, że samorządy wsparłyby ich działalność. Nie mają jednak odpowiedniej - jak to określił - „szufladki, z której mogłyby wyjąć pieniądze”.
„Chcemy dodać punkt w ustawie o samorządach, by mogły one wspomagać towarzystwa naukowe na poziomie województwa, powiatu i gminy” – zapowiedział.
I Kongres Towarzystw Naukowych pt. „Towarzystwa naukowe w Polsce – dziedzictwo, kultura, nauka, trwanie” odbędzie się w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Warszawie między 17 a 18 września. Wezmą w nim udział przedstawiciele 106 towarzystw.
Organizatorami spotkania są: Polska Akademia Nauk, a z jej ramienia: Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN, Polska Akademia Umiejętności, Towarzystwo Naukowe Warszawskie i Towarzystwo Naukowe Płockie.
PAP - Nauka w Polsce
ekr/ agt/ mag/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
