\"Nasze badania pokazują, że wytrzymałość dębowych desek, z których zbudowany jest okręt, zmniejszyła się dramatycznie\" - poinformował prof. Lars Berglund z KTH. Niektóre elementy okrętu mają dziś tylko 20 proc. pierwotnej wytrzymałości.

Jednym z powodów szybkiego degradacji drewna jest działanie niszczących celulozę kwasów. Naukowcy przypuszczają, że proces ten wciąż postępuje, choć okręt był po wydobyciu z dna morskiego impregnowany i osuszany.

Negatywny wpływ na drewno mają też rdzewiejące łączenia oraz znajdujące się na pokładzie kule armatnie.

\"Musimy dowiedzieć się, jak szybko postępuje proces degradacji drewna, oraz wykonać ocenę ryzyka\" - powiedział prof. Berglund.

Dodatkowo prace konserwatorskie utrudniają rzeźby i bogate zdobienia, którymi udekorowany jest okręt.

O jego przyszłość niepokoi się Magnus Olofsson z Muzeum Morskiego w Sztokholmie, któremu podlega Muzeum Okrętu \"Waza\". \"Nie mamy zbyt dużo czasu. W ciągu 10 lat musimy znaleźć nową technologię usztywnienia okrętu\" - powiedział.

Okręt \"Waza\" został wydobyty z morza w 1961 roku. Po długich zabiegach konserwatorskich w 1990 roku otwarto muzeum umożliwiające oglądanie tej jednostki, nie można jednak wejść na pokład.

Obecnie placówka jest jedną z największych atrakcji turystycznych Sztokholmu, rocznie odwiedza ją 1,1 mln turystów. W 2013 roku ma zostać otwarta nowa część muzeum.

\"Waza\" zatonął w 1628 roku, niedługo po wypłynięciu z portu w Sztokholmie, na skutek nagłego porywu wiatru. Balast okazał się niewystarczający, okręt miał też wady konstrukcyjne. Wyposażona w 64 działa jednostka miała być najpotężniejszym okrętem wojennym na świecie. Prawdopodobnie miała zostać wykorzystana przeciwko Polsce. Wśród rzeźb odnaleźć można wizerunki polskich szlachciców.

Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP)

zys/ az/ mc/