Jeśli nie zastosuje się szczepionki zanim pojawią się objawy kliniczne, wścieklizna zabija ponad 99,9 proc. zakażonych. W Stanach Zjednoczonych co 10 minut ktoś jest leczony z powodu możliwego narażenia na wściekliznę - rocznie to około 40 tys. osób. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że wścieklizna jest przyczyną 59 tys. zgonów ludzi rocznie (160 dziennie) w ponad 150 krajach. 95 proc. przypadków występuje w Afryce i Azji - około połowy przypada na Indie. Ale sami eksperci WHO przyznają, że jest to prawdopodobnie rażące niedoszacowanie.

W Stanach Zjednoczonych wścieklizna u ludzi występuje niezwykle rzadko; średnio rocznie do około dwóch zgonów z jej powodu. Niską częstość występowania wścieklizny u ludzi w USA można przypisać skutecznym programom szczepień i kontroli zwierząt, nadzorowi i testom zdrowia publicznego oraz dostępności profilaktyki poekspozycyjnej (PEP) w przypadku wścieklizny. Również w Polsce zachorowania na wściekliznę ludzi są bardzo rzadkie - w latach 1985–2006 odnotowano 3 przypadki zachorowań.

Według WHO ludzie najczęściej zakażają się wścieklizną od psów, jednak notuje się także przypadki pokąsania przez wściekłe koty, mangusty, szakale, lisy i inne zwierzęta drapieżne - a nawet wściekłe konie i osły.

Około 40 proc. narażonych na wściekliznę to dzieci poniżej 15. roku życia.

Obecne leczenie osób wcześniej nieszczepionych, potencjalnie narażonych na wściekliznę, nazywa się profilaktyką poekspozycyjną wścieklizny (PEP). Najpierw trzeba dokładnie przemyć ranę, potem zastosować ludzką immunoglobulinę przeciw wściekliźnie (HRIG) oraz serię 4 dawek szczepionki przeciw wściekliźnie podanych w ciągu 2 tygodni.

Immunoglobulina nie była dotychczas zalecana w przypadku dzieci.

Pierwsze i jedyne jak dotąd badanie pediatryczne jakiejkolwiek ludzkiej immunoglobuliny przeciw wściekliźnie (HRIG) przeprowadził zespół międzynarodowych ekspertów z USA i Izraela. Zbadali oni działanie immunoglobuliny KEDRAB® (HRIG150). Immunoglobulina ta okazała się bezpieczna i skuteczna u dzieci, jeśli była podawana szybko i prawidłowo w ramach PEP.

Badanie objęło grupę 30 osób w wieku 17 lat i poniżej z podejrzeniem lub potwierdzoną ekspozycją na wściekliznę, przez okres 84 dni (z uwzględnieniem 3-miesięcznej obserwacji). Każdy uczestnik otrzymał PEP. KEDRAB podawano do i wokół rany(ran) lub domięśniowo razem z pierwszą z serii 4 dawek szczepionki przeciw wściekliźnie. Chociaż badanie nie obejmowało grupy kontrolnej z placebo - leczenie placebo narażonych pacjentów jest bowiem etycznie nie do przyjęcia ze względu na prawie 100- proc. śmiertelność z powodu wścieklizny. Wyniki zostały przesłane do amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA). „Pomimo dużego odsetka przypadków pediatrycznych, wcześniej istniały ograniczone dane dotyczące bezpieczeństwa i skuteczności dotyczące stosowania u dzieci” - powiedział jeden z głównych autorów badań, dr James Linakis z Warren Alpert Medical School of Brown University.

„Dowody z badania pediatrycznego KEDRAB w USA potwierdzają, że ten produkt jest odpowiedzią na niezaspokojoną potrzebę u dzieci, które mogły być narażone na wściekliznę, i daje pracownikom służby zdrowia pewność, że zapobiegnie tej śmiertelnej chorobie u niezliczonej liczby młodych pacjentów w całych Stanach Zjednoczonych” - mówi główny autor dr Nicholas Hobart-Porter, pediatryczny lekarz medycyny ratunkowej na University of Arkansas for Medical Sciences i Arkansas Children's Hospital.

Żaden uczestnik badań nie wykazał aktywnej infekcji wścieklizną w żadnym momencie, nie było zgonów ani poważnych zdarzeń niepożądanych. Wprawdzie 70 proc. uczestników doświadczyło jakiejś formy skutków ubocznych, ale wszystkie z nich były łagodne.

„Badanie nie tylko potwierdza bezpieczeństwo i skuteczność preparatu KEDRAB, ale także potwierdza, że KEDRAB może być dobrze tolerowany przez wszystkich pacjentów, którzy brali udział w tym badaniu” - mówi lekarz medycyny Novinyo Serge Amega, szef działu medycyny USA w Kedrion Biopharma. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/