W typowej rozmowie pomiędzy dwiema osobami używamy języka zrozumiałego dla obu stron, zapamiętujemy też to, co już zostało powiedziane. Czasami jednak nadchodzi moment, kiedy chcemy zakończyć rozmowę, a to - jak się okazuje - nie jest takie proste.

Badacze z Uniwersytetu Harvarda w Stanach Zjednoczonych i ich zespół postanowili sprawdzić, jakie reguły i zależności mogą występować podczas rozmowy między dwiema osobami. W tym celu zrekrutowali 992 uczestników biorących udział w dyskusjach. Połowa badanych rozmawiała z przyjacielem lub osobą znajomą, druga połowa - z kimś, kogo wcześniej nie znały. Po zakończeniu rozmów poproszono badanych o poinformowanie, po jakim czasie od rozpoczęcia rozmowy chcieli, aby się ona zakończyła. Mieli też oszacować, kiedy - według nich - partner chciał, aby spotkanie się zakończyło.

Badanie wykazało, że mniej niż 2 proc. rozmów kończyło się, gdy obaj partnerzy tego chcieli. Liczba ta utrzymywała się niezależnie od tego czy ludzie rozmawiali z nieznajomym, czy z przyjacielem. Średnia rozbieżność między pożądanymi i rzeczywistymi czasami trwania rozmowy była mniej więcej o połowę krótsza niż rozmowa. Dodatkowo, jak się okazało, rozmówcy nie mieli pojęcia, kiedy ich partnerzy chcieli zakończyć konwersację.

Autorzy badania uważają, że jest to wynik trudności pojawiającej się, gdy ludzie mają tendencję do ukrywania swoich prawdziwych intencji i myśli, także wtedy, gdy chcą zakończyć rozmowę. Wszystko po to, aby uniknąć bycia niegrzecznym lub niekulturalnym.

Według badaczy kulturalne zakończenie rozmowy to wyszukana umiejętność społeczna, gdzie sztuką jest osiągnąć taki kompromis, który może nie odpowiadać żadnej ze stron, ale który unika obrazy drugiej osoby. Trudno np. powiedzieć komuś, że jego historia stała się męcząca, gdy nasze przekonania społeczne mówią o tym, że nie powinniśmy takich informacji przekazywać.

Dodatkowo, jak zaznaczają autorzy badania, jednym z głównych celów rozmowy jest utrzymywanie relacji społecznych, co oznacza, że w rozmowach zazwyczaj przestrzega się wielu zasad i reguł, mających na celu wzajemną ochronę uczuć. W związku z tym zakończenie rozmowy, gdy jedna z osób dalej chce ją podtrzymywać, może podważyć te relacje. To z kolei prowadzi ludzi do oczekiwania na moment, gdy partner również będzie chciał zakończyć rozmowę.

Autorzy podkreślają, że więź społeczna ma kluczowe znaczenie dla dobrego samopoczucia psychicznego, zdrowia fizycznego i długowieczności. A rozmowa to „chleb powszedni” interakcji społecznych. „Im więcej dowiadujemy się o rozmowie, tym lepiej będziemy w stanie zmaksymalizować jej korzyści” - podsumowują badacze.

Jednocześnie, według naukowców, stwierdzenie, że tylko 2 proc. naszych rozmów kończy się, gdy obaj uczestnicy tego chcą, jest w pewnym sensie powodem do świętowania. Oznacza to, że pozostałe 98 proc. dostosowuje się do rozmowy: współpracuje i odpowiada na wskazówki i podpowiedzi, dopóki rozmawiający nie będą mogli się rozstać - a wszystko to bez urażania siebie nawzajem.

Źródło: https://www.pnas.org/content/118/10/e2011809118 (PAP)

autorka: Agnieszka Niewińska - Lewicka

anl/ ekr/