W komórkach alg, ameb i ślimaków naukowcy znaleźli tysiące enzymów, które potrafią ciąć DNA podobnie, jak te działające w znanym systemie edycji genów CRISPR, tylko mogą lepiej działać w ludzkich komórkach. Może to oznaczać nowe narzędzia do precyzyjnej manipulacji genami, w tym terapii genowych.
Odkryty w bakteriach system CRISPR odmienił biotechnologię, umożliwiając precyzyjne manipulowanie genami.
Naukowcy z MIT donoszą, że w komórkach różnych organizmów, w tym glonów, ameb i ślimaków, odkryli tysiące podobnie działających enzymów znanych jako enzymy Fanzor.
Dotąd kilkaset takich enzymów znajdowano już w komórkach organizmów eukariotycznych (zawierających jądro, bardziej złożonych, niż komórki np. bakterii).
Ponieważ komórki człowieka, roślin czy zwierząt to komórki eukariotyczne, badacze podejrzewają, że enzymy Fanzor będą lepiej nadawały się do manipulowania ich genami, niż bakteryjny system CRISPR.
Teraz zespół z MIT opisał 3600 takich enzymów. Może to oznaczać nowe narzędzia do prowadzenia terapii genowych i genetycznych badań. Naukowcy mówią nawet o nowej erze genetycznych manipulacji tego rodzaju.
Badacze pokazali już pokazali już, że enzymy Fanzor można przystosować do precyzyjnego cięcia DNA w komórkach człowieka. Co więcej, niektóre z enzymów można, jak udało się zaprezentować, wykorzystać, bez ich specjalnego modyfikowania.
Jeden z naukowców, Jonathan Gootenberg, określił to odkrycie jako "fantastyczne".
"Otwarcie całego świata eukariotycznego na działanie tych, sterowanych przez RNA systemów sprawi, że będziemy mieli wiele do zrobienia” – podkreśla współautor odkrycia Omar Abudayyeh. (PAP)
Marek Matacz
mat/ zan/
