Źródło: Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UŁ
Goździk siny i piaskowiec trawiasty to dwie pierwsze rośliny, które objęto czynną ochroną w ramach regionalnych programów ochrony wybranych gatunków roślin rzadkich i zagrożonych wyginięciem na terenie województwa łódzkiego.
W programie uczestniczą naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego, a także Ogród Botaniczny i Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Łodzi.
Inicjatywa polega na wzbogacaniu istniejących stanowisk zagrożonych roślin o nowe okazy oraz na odbudowie stanowisk, które uległy zagładzie – mówi prof. Leszek Kucharski z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ.
Według eksperta, środkowa Polska to obszar o mało widocznej odrębności przyrodniczej w stosunku do sąsiadujących z nią terenów. Ma ona charakter przejściowy między pasem wyżyn na południu i nizin na północy. Konsekwencją tego położenia jest bogactwo i różnorodność flory na tym obszarze.
"Niektóre z roślin mają w regionie łódzkim swoje granice zasięgu. Fakt ten sprawia, że w środkowej Polsce posiadają one nieliczne stanowiska, co zwiększa ich zagrożenie" - podkreśla biolog.
Flora środkowej Polski obejmuje ponad 1600 gatunków roślin naczyniowych. Wiele z nich należy do ginących składników szaty roślinnej regionu; spowodowane jest to przede wszystkim utratą siedlisk. "Zjawisko to dotyczy szczególnie siedlisk nieleśnych związanych z ekstensywnymi formami gospodarowania, np. torfowisk, ciepłolubnych muraw lub jednokośnych łąk" - dodaje naukowiec.
Rośliny zagrożone wyginięciem w centralnej Polsce i te, które już wymarły zestawiono w tzw. czerwoną listę roślin. Znajduje się na niej ok. 460 gatunków roślin naczyniowych, czyli ponad jednej czwartej flory naczyniowej regionu. Według szacunków badaczy ponad 11 proc. gatunków roślin należy do krytycznie zagrożonych lub wymierających, ponad 9 proc. to taksony zagrożone, a 10 proc. stanowią rośliny o stosunkowo niewielkim zagrożeniu.
Wśród pierwszych zagrożonych roślin w Łódzkiem, które objęto programem odbudowy i wzbogacania istniejących stanowisk, są goździk siny (Dianthus gratianopolitanus) i piaskowiec trawiasty (Arenaria graminifolia).
Goździk siny to roślina tworząca luźne darnie o sinym zabarwieniu. Kwitnie wiosną wykształcając na szczycie pędu jeden lub 2-3 jasnopurpurowe, wonne kwiaty. Preferuje on murawy naskalne bądź bory sosnowe. Występuje na siedliskach suchych, ubogich i ciepłych. "W Polsce był podawany z 36 miejsc, z czego tylko na 14 stanowiskach roślina ta utrzymuje się. W środkowej Polsce znanych jest obecnie pięć miejsc występowania tego gatunku, a więc 1/3 stanowisk występujących w Polsce" - zaznaczył prof. Kucharski.
Jeszcze rzadszy w regionie łódzkim jest piaskowiec trawiasty. Jest on drobną rośliną o liściach zbliżonych do traw i drobnych białych kwiatach. Centrum jego występowania jest wschodnia Europa, głównie środkowa i zachodnia Rosja. Na terenie województwa łódzkiego znajduje się tylko jedno stanowisko tej rośliny; w pobliżu Kamieńska.
"Jest ono jednym z najdalej na zachód wysuniętych stanowisk tej rośliny w Europie. Od 1986 r. liczba osobników tego gatunku na monitorowanym siedlisku zmniejszyła się z ponad 200 do około 20 w 2017 r." - dodaje badacz z UŁ.
W kolejnych latach naukowcy z UŁ planują objąć programem ochrony siedliska kolejnych zagrożonych wymarciem roślin m.in.: dzwonecznika wonnego (Adenophora liliifolia), zimoziołu północnego (Linnaea borealis), goździka piaskowego (Dianthus arenarius) i sasanki wiosennej (Pulsatilla vernalis).
PAP - Nauka w Polsce
szu/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
