Nauka dla Społeczeństwa

19.03.2024
PL EN
07.07.2018 aktualizacja 07.07.2018

To dzięki Rzymianom gruźlica rozprzestrzeniła się na inne kontynenty

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Jak sugerują badania DNA, dzięki Rzymianom gruźlica rozprzestrzeniła się na trzech kontynentach – informuje pismo „bioRxiv”.

Gruźlica należy do 10 najczęstszych przyczyn zgonów. Mniej więcej co czwarta osoba na świecie jest nosicielem uśpionych bakterii Mycobacterium tuberculosis. Mogą się one uaktywnić, jeśli zmaleje odporność, najczęściej atakując płuca.

Analiza genetyczna przeprowadzona przez naukowców z University of Wisconsin-Madison sugeruje, że gruźlica po raz pierwszy pojawiła się 4 do 6 tysięcy lat temu w Afryce, jednak to dzięki Imperium Rzymskiemu doszło do jej rozpowszechnienia się w Europie i poza nią.

Obecnie jest siedem różniących się od siebie szczepów.

Caitlin Pepperell, genetyk populacyjna, zajęła się genomem bakterii gruźlicy, aby poznać sposób jej szerzenia się w przeszłości i wyciągnąć wnioski na przyszłość. Zbadała ponad 550 próbek, pobranych od współczesnych populacji w Afryce oraz Eurazji. Porównanie poszczególnych sekwencji pod kątem mutujących segmentów DNA pozwoliło ujawnić „drzewo genealogiczne” (a raczej filogenetyczne) prątka gruźlicy.

Trzy z siedmiu „gałęzi” nie rozpowszechniło się daleko, natomiast pozostałe zakaziły cały świat. „Rozkwit” gruźlicy przypada na okres wzrostu i upadku cywilizacji, a jeden z najbardziej rozpowszechnionych szczepów rozprzestrzenił się około I wieku naszej ery, co odpowiada okresowi szczególnej aktywności Rzymian w basenie Morza Śródziemnego. Doszło bowiem do kontaktu populacji, które nie stykały się wcześniej.

Prawdopodobnie rozpowszechnieniu gruźlicy szczególnie sprzyjały zbliżające do siebie ludzi koszary Rzymian i ich przeciwników oraz przebywanie w zyskujących wówczas popularność łaźniach.

Kilka lat wcześniej badania prowadzone przez naukowców z Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu wykazały, że szczep gruźlicy zwany Beijing Lineale pojawił się w północno-wschodnich Chinach około 6600 lat temu, co zbiegło się w czasie z rozwojem uprawy ryżu na tym obszarze. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024