Znamy genom pszenicy

Przez długi czas rozkodowanie genomu pszenicy uważano za wyzwanie niemal nieosiągalne z dwóch głównych powodów. Po pierwsze, genom ten jest bardzo duży, pięciokrotnie większy od ludzkiego. Po drugie, bardzo trudno go było badać, m.in. dlatego, że w 85 proc. składa się on z powtarzających się elementów.

Szczegółowy opis kompletnego genomu pszenicy opublikowano na łamach magazynu "Science". Autorami badania są członkowie zespołu International Wheat Genome Sequencing Consortium (IWGSC).

Dla ponad jednej trzeciej ludzkości wyroby z pszenicy stanowią podstawowy pokarm. Zboże to zapewnia niemal 20 proc. kalorii i białka spożywanych na Ziemi. To więcej, niż jakikolwiek inny pojedynczy składnik diety. Pszenica stanowi też ważne źródło witamin i składników mineralnych.

Aby zaspokoić zapotrzebowanie na żywność w skali, o jakiej mówią prognozy na rok 2050, konieczne będzie zwiększanie plonów pszenicy o 1,6 proc. rocznie – podają autorzy opracowania.

Jak wyjaśniają dalej, ze względu na konieczność ochrony bioróżnorodności i innych zasobów, wzrost ten musi być głównie wynikiem coraz lepszej jakości samej pszenicy, nie zaś - zwiększania powierzchni upraw.

Znajomość genomu pozwoli na kolejne działania naukowców, mogące z czasem przełożyć się na większe plony, lepszą jakość ziarna oraz odporność na choroby czy trudne warunki środowiska.

Badacze przypominają, że korzyści (ulepszenie odmian) przyniosło już poznanie genomów ryżu i kukurydzy. Liczą na to, że poznanie genomu pszenicy oznacza podobny postęp, który może dokonać się w kolejnych dekadach.

Informacje na temat genomu zostały udostępnione innym zespołom naukowym już w 2017 r. Od tego czasu, odnieśli się do nich już autorzy ponad 100 publikacji.

"Jak można podziękować grupie naukowców, którzy dzięki swojej wytrwałości zdołali zsekwencjonować genom pszenicy i na zawsze zmienić jej uprawy" - zastanawia się prof. Stephen Baenziger z University of Nebraska–Lincoln. - "Być może nie z pomocą słów naukowca, ale przez uśmiechy dobrze odżywionych dzieci i ich rodzin, których życie odmieniło się na lepsze".

"Publikacja referencyjnego genomu pszenicy stanowi kulminację pracy wielu osób, którzy zgromadzili się pod szyldem IWGSC, aby dokonać tego, co uważano za niewykonalne" - podkreśla dyrektor wykonawczy IWGSC, Kellye Eversole.

Wysiłki naukowców pomogą w dalszych badaniach. "Metoda, jaką otrzymano referencyjną sekwencję i opracowane w konsorcjum procedury, stanowi model dla sekwencjonowania dużych, skomplikowanych genomów roślin. To potwierdza wagę międzynarodowej współpracy na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa żywieniowego” - kontynuuje dyr. Eversole.

Więcej informacji - na stronie http://science.sciencemag.org/content/361/6403/eaar7191

Materiał wideo można znaleźć na stronie https://www.youtube.com/watch?v=gI06yMTp_c8 (PAP)

mat/ zan/