Kalifornijskie drzewa pomogły datować erupcję na Santorini
Fot. Fotolia
Ponad 3400 lat temu śródziemnomorskim światem wstrząsnęła potężna erupcja wulkaniczna na wyspie Santorini. Nowe datowanie na podstawie słojów drzew pozwala na ustalenie daty tej katastrofy – opisują naukowcy na łamach pisma „Science Advances”.
Ponad 3400 lat temu wybuch wulkanu na wyspie Thera (dzisiejsze Santorini) pogrzebał starożytne miasto, należące do kultury minojskiej, pod grubą, liczącą 40 m warstwą popiołów. Skutki erupcji odczuwalne były na obszarze Egiptu i Turcji.
Prawdopodobnie katastrofa znacznie przyczyniła się do osłabienia kultury minojskiej i w rezultacie do jej upadku.
Najnowsze datowanie erupcji, przy zastosowaniu metod dendrochronologicznych (analiza słojów drzew), pozwoliła na sprecyzowanie momentu katastrofy. Jest on zbliżony do wcześniejszych szacunków archeologów. Badania przeprowadzono pod kierunkiem naukowców z University of Arizona (USA).
Zespół analizował 285 próbek drewna z lat ok. 1700-1500 p.n.e., zawierających informację o rocznym przyroście słojów.
Jak wyjaśnia Charlotte Pearson z Laboratorium Badania Słojów Drzew na University of Arizona, datowanie erupcji na Therze pozwala lepiej skalibrować chronologię całego obszaru śródziemnomorskiego. „Jeśli potrafimy precyzyjnie datować ten moment, wówczas wszędzie, gdzie znajdziemy ślady erupcji na stanowiskach archeologicznych, od razu mamy precyzyjny punkt odniesienia w czasie” - dodaje.
Dotychczasowe ustalenia archeologiczne, bazujące na datowaniu artefaktów, takich jak ceramika czy zapiski z Egiptu, wskazywały na okres pomiędzy 1570 a 1500 r. p.n.e. Datowanie metodą radiowęglową wskazywały na 1600 r. p.n.e.
Z kolei najnowsze badania dendrochronologiczne, zaprezentowane w publikacji, wskazują na okres pomiędzy 1600 a 1525 r. p.n.e. To najnowsze datowanie częściowo nakłada się na datowanie archeologiczne (1570-1500 r. p.n.e.).
Co ciekawe, naukowcy badali drzewa, które rosły tysiące kilometrów od miejsca erupcji. Dla porównania odnosili się do dwóch lokalizacji. W pierwszym przypadku były to długowieczne sosny z Kalifornii i Nevady, w drugim – dęby z Irlandii. W obu przypadkach badane drzewa rosły w okresie 1700-1500 r. p.n.e.
Badacze założyli, że tak potężna erupcja wulkaniczna, jaka wydarzyła się na Therze, wpłynęła na skład atmosfery w skali całego globu, przez co musiała zostać „zarejestrowana” również w słojach drzew tak daleko od epicentrum.
Więcej: https://uanews.arizona.edu/story/dating-ancient-minoan-eruption-thera-using-tree-rings (PAP)
krx/ ekr/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
