Laureat konkursu Popularyzator Nauki 2010 - Wojciech Pastuszka

"Brakowało mi w polskim internecie miejsca, które informowałoby na bieżąco o najnowszych odkryciach archeologicznych. Tymczasem obserwując zagraniczne serwisy widziałem, że informacji tego typu jest bardzo dużo i często są one na tyle doniosłe, że dezaktualizują informacje podawane w wielu książkach. Przed uruchomieniem +Archeowieści+ miałem na koncie tylko parę gazetowych publikacji na ten temat" - wspomina Wojciech Pastuszka, który od ponad czterech lat prowadzi w formie bloga informacyjny serwis archeologiczny.

Jak podkreśla w imieniu czytelników bloga dr hab. January Weiner, polski redaktor ResearchBlogging.org i pracownik naukowy Max Planck Institute for Infection Biology w Niemczech, serwisy takie jak "Archeowieści" są nie tylko bieżącymi informatorami, ale też skarbnicą wiedzy dla wszystkich korzystających z Google'a lub innych wyszukiwarek.

Zdaniem dra hab. Weinera, serwis w sposób "niezwykle żywy" informuje o najnowszych wiadomościach nie tylko z dziedziny archeologii, ale również paleontologii i biologii ewolucyjnej. Artykuły przygotowywane przez Wojciecha Pastuszkę są zawsze kompetentne, na znakomitym poziomie naukowym, zawsze opatrzone odnośnikami do źródeł, a przy tym pisane ciekawie i przystępnie - ocenia.

"Wojciech Pastuszka od lat serwuje nam dwa-trzy ciekawe artykuły dziennie, każdy starannie przygotowany i każdy napisany bez zapłaty. Wydaje mi się, że zasłużył na nagrodę "popularyzatora nauki". Przyznam się, że mam w tym swój egoistyczny interes: chciałbym, żeby +Archeowieści+ trwały i rozwijały się, a każdy bloger-amator potrzebuje motywacji" - pisze dr hab. Weiner, rekomendując kandydaturę Pastuszki w tegorocznej edycji konkursu serwisu PAP - Nauka w Polsce i MNiSW.

Pastuszka przyznaje w rozmowie z PAP, że głos naukowców jest dla niego szczególnie ważny. Wiele przyjemności sprawiają mu dyskusje toczące się pod jego tekstami, w których biorą również udział naukowcy - nie tylko archeolodzy czy historycy. Wiele razy słyszał opinie, że na "Archeowieści" warto zaglądać nie tylko ze względu na wpisy, ale też na toczące się pod nimi dyskusje.

"Od początku zakładałem połączenie atrakcyjnego przekazu z dużą rzetelnością i chyba mi się to udało, ponieważ z serwisu chętnie korzystają i laicy, i naukowcy. Kiedy zaczynałem prowadzić serwis nie spodziewałem się, że powstanie tak spora grupa komentujących czytelników. Liczba osób odwiedzających +Archeowieści+ wielokrotnie przebiła moje najśmielsze marzenia. Liczyłem na kilkadziesiąt, najwyżej ponad sto odsłon dziennie. Obecnie jest ich ponad 4 tysiące dziennie. Największą jednak satysfakcją są dla mnie sygnały od osób, które dotąd nie interesowały się archeologią czy paleoantropologią, ale po przypadkowym trafieniu na +Archeowieści+ zaczęły regularnie czytać wpisy" - mówi redaktor serwisu.

W "Archeowieściach" ukazywały się już informacje przekazywane serwisowi przez wielu polskich naukowców. To kolejna rzecz, której Pastuszko w ogóle nie zakładał. "Archeowieści" dostają informacje o badaniach m.in. z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Archeologii i Etnologii (IAE) PAN oraz Państwowego Instytutu Geologicznego. Rezultatami swoich badań dzieli się też z serwisem coraz liczniejsza grupa archeologów.

"Takie materiały robione w oparciu o bezpośrednie relacje naukowców byłoby zapewne liczniejsze, gdybym miał więcej czasu. Niestety +Archeowieści+ wciąż robię hobbystycznie, po pracy" - tłumaczy Pastuszka.

"Archeowieści" angażują się też w informowanie o działalności polskich muzeów i skansenów archeologicznych. Autor bloga jest w kontakcie z kilkoma takimi instytucjami, uzgodnił szczegóły współpracy m.in. ze skansenem Karpacka Troja w Trzcinicy.

"Dzięki pomocy i inicjatywie Julii Chyli od początku tego roku +Archeowieści+ mają także dział +Wydarzenia+, w którym informujemy o najbliższych konferencjach, wykładach, wystawach czy festynach związanych z archeologią" - oddaje zasługi współpracowniczce Pastuszka.

Dodaje, że "Archeowieści" miały już zaszczyt być patronem kilku konferencji naukowych i studenckich, m.in. tegorocznej konferencji IAE PAN "Przeszłość dla Przyszłości". W serwisie ukazały się wówczas omówienia większości wygłoszonych na konferencji referatów.

Obecnie redaktor uzgadnia patronaty nad kolejnymi imprezami. Oprócz prowadzenia serwisu pisze artykuły popularnonaukowe dla Gazety Wyborczej i współpracuje z magazynem "Archeologia Żywa". Jest też członkiem inicjatywy ResearchBlogging.org, której celem jest popularyzacja oryginalnych prac naukowych.

Jak zaznacza dr hab. Weiner, istnienie takich blogów i serwisów jest ważne m.in. dlatego, że z różnych przyczyn internet pełen jest poglądów skrajnych, spoza naukowego konsensusu.

"Serwis +Archeowieści+ jest jednym z najpopularniejszych amatorskich serwisów naukowych w internecie; codzienne odwiedzają go tysiące osób. Chciałem przy tym podkreślić wysokie kompetencje autora, który nie nabiera się na sensacyjne doniesienia z prasy codziennej, nie ulega przejaskrawionym opiniom z wywiadów i informacji dla prasy, lecz przede wszystkim polega na materiałach źródłowych i oryginalnych publikacjach" - ocenia.

"Nominacją Wojciecha Pastuszki chciałbym zwrócić uwagę na rosnącą rolę tego typu internetowych serwisów bądź blogów w popularyzacji nauki w Polsce i na świecie. Ci, którzy chcą się dowiedzieć czegoś o odkryciach naukowych, coraz częściej korzystają z internetu" - podsumowuje rekomendujący kandydata biolog ewolucyjny.

PAP - Nauka w Polsce

kol/ agt/bsz