Choć decyzja o rezygnacji z zapisu zapadła na posiedzeniu Rady Ministrów 17 grudnia, informacja o tym nie pojawiła się ani w komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu po posiedzeniu rządu, ani na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW). O zmianie poinformował dopiero 9 stycznia "Dziennik. Gazeta Prawna".

Przyjęty przez rząd projekt nowelizacji nie był też opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji, gdzie ma trafić – według zapowiedzi resortu nauki - za kilka dni.

Obecnie stypendia rektora za osiągnięcia w nauce, sporcie czy działalności artystycznej są przyznawane od drugiego roku studiów. MNiSW w przygotowanej nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym proponowało, by trafiały one już do studentów pierwszego roku.

"Rząd wycofał się z tej propozycji nie znajdując uzasadnienia dla takiego wzrostu budżetu. Jest to w sumie 420 mln zł w perspektywie dziesięcioletniej" - powiedziała PAP wiceminister nauki Daria Lipińska-Nałęcz. "Rząd wycofał się z tego pomysłu, więc w najbliższej nowelizacji nie wróci do tego tematu. Będzie on jednak cały czas dyskutowany, przede wszystkim ze studentami i uczelniami" - zaznaczyła wiceminister.

Przyjęty przez rząd projekt nowelizacji trafi teraz do Sejmu.

Niewielkie są jednak szanse by zapis przywrócono podczas prac nad nowelizacją w Sejmie. Takiej poprawki - jak powiedziała PAP była minister nauki, posłanka Platformy Obywatelskiej Barbara Kudrycka - raczej nie złożą posłowie partii rządzącej. "Chcielibyśmy, aby projekt rządowy przeszedł przez Sejm w takiej postaci, w jakiej przyjął go rząd. Z tego powodu raczej nie będziemy występować z inicjatywą poselską przywrócenia zapisu dotyczącego przyznawania stypendiów studentom pierwszego roku" - wyjaśniła Kudrycka.

Wiceminister Lipińska-Nałęcz podkreśliła, że być może w dalszej perspektywie kwestia wygospodarowania pieniędzy na stypendia rektora dla studentów pierwszego roku nie będzie tak dokuczliwa i możliwy będzie powrót do propozycji MNiSW. "Musimy zaczekać na poprawę sytuacji gospodarczej i sytuacji budżetu państwa. Jeśli taka poprawa nastąpi, to możliwe, że posłowie albo ministerstwo wystąpią z taką propozycją. Najbliższe dwa lata jeszcze nie będą łatwe, ale być może w 2015 r. będziemy wiedzieli, że sytuacja jest już lepsza i będzie można to wprowadzić od 2016 r." - wtóruje jej Barbara Kudrycka.

O wprowadzenie stypendiów dla studentów pierwszego roku, ale z uwzględnieniem przedstawionych wcześniej uwag, w dalszym ciągu będzie zabiegał Parlament Studentów RP (PSRP). Podkreślił też, że ministerstwo nauki nie poinformowało władz PSRP o wycofaniu się rządu z koncepcji wprowadzenia stypendiów dla studentów I roku.

"Liczymy, że minister Lena Kolarska-Bobińska pozytywnie ustosunkuje się do naszych uwag, ponieważ wsparcie studentów pierwszego roku jest jednym z najistotniejszych elementów nowelizacji dotyczącym studentów" - powiedział PAP przewodniczący PSRP Piotr Mueller. "Parlament w swoim stanowisku do projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym jednoznacznie popiera ideę wprowadzenia stypendiów dla studentów pierwszego roku. Zgłosił jednak uwagi o charakterze systemowym, dotyczącym wprowadzenia nowego rodzaju stypendium" - zaznaczył przewodniczący PSRP.

Parlament apelował m.in. aby stypendium o charakterze motywacyjnym dla studentów pierwszego roku przyznawane było na szczeblu centralnym w oparciu o jednolite w skali kraju kryteria, bez podziału środków finansowych na poszczególne uczelnie. Takie rozwiązanie zagwarantuje otrzymanie stypendiów dla studentów pierwszego roku najlepszym maturzystom, bez względu na to, jaką uczelnię wybiorą. Sprzeciwiał się natomiast włączeniu środków na stypendia dla studentów I roku do ogólnej puli Funduszu Pomocy Materialnej.

Wiceminister Daria Lipińska-Nałęcz podkreśliła jednak, że takie rozwiązanie byłoby precedensem w systemie, bo pomoc materialną uczelnie dzielą w ramach swoich autonomicznych decyzji. Istnieją możliwości wyjścia z sytuacji np. powołanie centralnej instytucji przyznającej stypendia.

"Nie zamknęliśmy tej debaty definitywnie. Temat nie jest zamknięty, tylko na razie nie mamy dobrych narzędzi, nieobarczonych sprzeciwem środowiskowym. Chcemy wyjaśnić wątpliwości, które pojawiły się podczas przygotowywania projektu nowelizacji" - podkreśla Lipińska-Nałęcz.

Zauważa przy tym, że studenci pierwszego roku będą otrzymywali pomoc socjalną, by status materialny nie eliminował ich z możliwości studiowania. "Te stypendia są niezagrożone. Tę pomoc studenci pierwszego roku mają od początku. Nie mają tylko pomocy będącej odpowiednikiem stypendiów za osiągnięcia naukowe" - wyjaśnia.

PAP - Nauka w Polsce

ekr/ agt/