Nauka dla Społeczeństwa

26.04.2024
PL EN
07.06.2019 aktualizacja 07.06.2019

Grzyb z genami pająka zabija malaryczne komary

Fot. Fotolia Fot. Fotolia

Zmodyfikowany genetycznie grzyb, który wytwarza jad pająka, zabija aż 99 proc. populacji malarycznych komarów w ciągu 45 dni – informuje „Science”.

Badania skuteczności grzyba przeprowadzono w Burkina Faso pod kierunkiem amerykańskich naukowców z University of Maryland. W ciągu 45 dni eksperymentalna populacja malarycznych komarów zmniejszyła się o 99 proc.

Naukowcy zaznaczają, że ich celem nie jest doprowadzenie do zagłady gatunku, ale zatrzymanie rozprzestrzeniania się malarii, roznoszonej przez samice komarów choroby, która powoduje co roku 219 milionów zachorowań i zabija ponad 400 tys. osób. Komary uodparniają się na coraz to nowe środki owadobójcze, a przenoszony przez nie zarodziec malarii – na kolejne leki. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ostrzega, że liczba przypadków w 10 najbardziej narażonych na malarię krajach Afryki wzrasta.

Odkryty przez badaczy z University of Maryland grzyb Metarhizium pingshaense jest naturalnym wrogiem przenoszących malarię komarów z rodzaju Anopheles (widliszków). Nie jest jednak wystarczająco skuteczny, by zagrozić liczebności widliszków.

Na szczęście grzyb okazał się bardzo podatny na modyfikację genetyczną. Naukowcy z Maryland wprowadzili do jego DNA geny kodujące bardzo silny jad australijskiego pająka Hadronyche versuta. Po zakażeniu komara zmodyfikowany grzyb wytwarza jad, który zabija owada. Dzięki temu śmierć następuje szybciej, a zabójcza dawka zarodników jest niższa.

Aby przeprowadzić badania, naukowcy zbudowali w Burkina Faso makietę wioski o powierzchni 600 metrów kwadratowych - wraz z roślinami, chatami, źródłami wody i pokarmem dla komarów. "Wioskę" otoczono podwójną warstwą siatki na komary, aby zapobiec ich ucieczce.

Zarodniki grzybów zmieszano z olejem sezamowym i natarto nimi czarne bawełniane prześcieradła. Komary, które siadały na prześcieradłach były narażone na śmiertelnego grzyba.

Na początku eksperymentu odpornych na konwencjonalne środki owadobójcze, dzikich komarów było 1500 (1000 samców, 500 samic). Gdy owady zostały pozostawione same sobie, ich liczba wzrosła. Kiedy jednak użyto grzyba z toksyną pająka, po 45 dniach (dwa pokolenia komarów) pozostało tylko 13 tych owadów.

Jak wykazały testy, grzyb okazał się specyficzny dla komarów i nie miał wpływu na inne owady, takie jak pszczoły.(PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ zan/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024