Nauka dla Społeczeństwa

02.05.2024
PL EN
18.05.2020 aktualizacja 18.05.2020

Nowe dowody na gejzery wodne na księżycu Jowisza

Europa – jeden z księżyców Jowisza. Źródło: NASA/JPL-Caltech/SETI Institute. Europa – jeden z księżyców Jowisza. Źródło: NASA/JPL-Caltech/SETI Institute.

Gdy 20 lat temu sonda Galileo badała Europę (księżyc Jowisza), być może zarejestrowała wyrzut wody. Teraz naukowcom udało się przy pomocy symulacji numerycznych potwierdzić to przypuszczenie. Zebrane dane pasują jedynie właśnie do erupcji wodnej.

O wynikach badań poinformował niemiecki Instytutu Maxa Plancka ds. Badań Układu Słonecznego (MPS).

Ja dotąd brak jednoznacznych dowodów na to, że na Europie występują kriowulkany, albo gejzery wyrzucające wodę w przestrzeń kosmiczną. Jednak różne modele i sporadyczne obserwacje sugerują taką możliwość. W ostatnich latach różne grupy badawcze z Europy i Stanów Zjednoczonych analizowały to zagadnienie, m.in. sprawdzając archiwalne dane z magnetometru sondy Galileo, która spędziła osiem lat (od 1995 do 2003 r.) badając z bliska Jowisza i jego księżyce.

W trakcie przelotu obok księżyca Europa w 2000 roku sonda zmierzyła odchylenia w polu magnetycznym Jowisza w okolicy księżyca. Mogły one być spowodowane wyrzutem wody w tym czasie.

W najnowszych badaniach ( https://www.mps.mpg.de/jupiters-moon-europa-new-evidence-of-watery-plumes ) grupa kierowana przez naukowców z Europejskiej Agencji Kosmicznej i Instytutu Maxa Plancka ds. Badań Układu Słonecznego również przeanalizowała dane z 2000 roku. Tym razem jednak sprawdzono pomiary z innego instrumentu: detektora cząstek energetycznych.

Naukowcy przeprowadzili symulacje komputerowe modelujące ruch wysokoenergetycznych protonów podczas przelotu sondy Galileo koło Europy. Próbowano w ten sposób dopasować wyniki symulacji do danych zebranych przez instrument. Dopasowanie udało się uzyskać tylko w sytuacji, gdy założono wpływ wyrzutu wody na otoczenie Europy.

Naukowcy wskazują, że gdy protony o wysokich energiach zderzają się z nienaładowanymi cząsteczkami z atmosfery księżyca lub z wyrzutów wody, przejmują od nich elektrony, stając się neutralne. Wtedy nie są już dłużej uwięzione przez pole magnetyczne Jowisza i mogą opuszczać system z dużymi prędkościami.

Procesy te będzie można zbadać dokładniej za około dziesięć lat. W 2022 roku ma wystartować europejska misja JUICE z celem zbadania dużych księżyców Jowisza, w tym Europy (przewidywana data dotarcia do systemu Jowisza to 2030 rok). Z kolei NASA szykuje misję Europa Clipper, która ma zostać wystrzelona w 2023 roku i badać księżyc Europa.

Europa to jeden z największych księżyców Jowisza. Naukowcy przypuszczają, że pod jego lodową skorupą skrywa się ocean ciekłej wody.(PAP)

cza/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024