Wyższe osoby mogą być bardziej narażone na raka jelita grubego
Fot. Adobe Stock
Wyżsi dorośli mogą być bardziej od niskich podatni na rozwój raka jelita grubego oraz polipów jelita grubego, które później mogą stać się złośliwe - wykazała duża metaanaliza wyników zebranych od ponad 300 tys. pacjentów, przeprowadzona przez naukowców z Johns Hopkins Medicine (USA).
Jej wyniki opisano na łamach „Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention” (10.1158/1055-9965.EPI-21-0398).
Związek między wyższym wzrostem a rakiem jelita grubego był badanych już wcześniej, jednak autorzy publikacji podkreślają, że badania te często dawały sprzeczne wyniki: zawierały niespójne pomiary wzrostu i nie uwzględniały ryzyka gruczolaków, które są przedrakowymi stanami jelita grubego.
„Jest to jak dotąd największe tego rodzaju badanie. Opiera się na dowodach, że wyższy wzrost jest pomijanym czynnikiem ryzyka i należy go brać pod uwagę przy ocenie i rekomendowaniu pacjentów do badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego” – mówi prof. Gerard Mullin z Zakładu Gastroenterologii i Hepatologii w Johns Hopkins Medicine. On i jego zespół ostrzegają, że ich analiza nie dowodzi efektu przyczynowego lub tego, że wyższy wzrost jest jednym z dominujących czynników ryzyka, jednak dostarcza kolejnych dowodów potwierdzających, że korelacja między wyższym wzrostem a ryzykiem raka jelita grubego faktycznie istnieje.
„Jednym z możliwych powodów takiego związku jest to, że wzrost osoby dorosłej koreluje z rozmiarem narządów jej ciała. Większe narządy to aktywniejsza proliferacja (rozmnażanie komórek - przyp. PAP), która z kolei może zwiększać prawdopodobieństwo mutacji prowadzących do transformacji złośliwej” – dodaje dr Elinor Zhou, współautorka publikacji.
Naukowcy przeanalizowali 47 międzynarodowych badań obserwacyjnych obejmujących łącznie 280 660 przypadków raka jelita grubego i 14 139 przypadki gruczolaka jelita grubego.
Ponieważ definicja wzrostu jest różna na całym świecie, zespół Johns Hopkins zdecydował się posługiwać skalą wewnętrzną, czyli zestawiał ze sobą wyniki najniższych i najwyższych uczestników badania.
„Zebrane wyniki pokazały, że najwyższe osoby (w najwyższym percentylu wzrostu) miały o 24 proc. wyższe ryzyko zachorowania na raka jelita grubego niż osoby najniższe. Stwierdziliśmy też, że każde 10 cm wzrostu więcej wiązało się z 14 proc. większym ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego i 6 proc. zwiększonym prawdopodobieństwem gruczolaków” – opowiada prof. Mullin.
Według Amerykańskich Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom średni wzrost w USA dla mężczyzn wynosi 175 cm, a dla kobiet 160 cm. Oznacza to, że wyraźnie większe ryzyko rozwoju wymienionych grób mają panowie o wzroście 185 cm lub więcej i panie mierzące 172 cm lub więcej.
Na potrzeby badania wyniki procentowe skorygowano o czynniki demograficzne, społeczno-ekonomiczne, behawioralne i inne (wiek, osobista lub rodzinna historia raka jelita grubego lub gruczolaków oraz osobista historia przewlekłej choroby zapalnej jelit), o których wiadomo, że mają wpływ na zachorowanie na raka raka jelita grubego.
Według American Cancer Society rak jelita grubego jest trzecim najczęściej diagnozowanym nowotworem zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet w Stanach Zjednoczonych. Od połowy lat 80. tempo, w jakim każdego roku diagnozuje się tę chorobę, lekko spada, głównie z powodu profilaktyki pierwotnej, takiej jak poprawa stylu życia, i profilaktyki wtórnej, takiej jak wczesne wykrywanie poprzez badania przesiewowe. Jednak, co podkreślają autorzy badania, tendencja spadkowa dotyczy głównie osób starszych. Zgony z powodu raka jelita grubego wśród osób poniżej 50. roku życia nadal rosną o około 2 proc. rocznie.
W Polsce, według Krajowej Bazy Danych Nowotworowych Centrum Onkologii, w 2017 roku chorobę tę zdiagnozowano u prawie 11 tys. osób: 5832 mężczyzn i 5073 kobiet. Pod względem śmiertelności rak jelita grubego zajmuje 3. pozycję wśród wszystkich nowotworów.
„Istnieją dobrze znane udokumentowane związki między dietą i stylem życia a rakiem jelita grubego. Wiemy na przykład, że sprzyjają mu przetworzone czerwone mięso i palenie papierosów. Identyfikując grupy ryzyka lekarze skupiają się też na historii rodzinnej, ale wzrost jest klinicznie pomijany, jeśli chodzi o badania przesiewowe” - mówi prof. Mullin.
Z klei dr Zhou dodaje, że świadomość istnienia takiej korelacji mogłaby bardzo poprawić wczesne wykrywanie schorzeń jelita grubego, co przełożyłoby się na możliwość skutecznego wyleczenia. „Na przykład wysocy sportowcy czy osoby z zespołem Marfana powinny być w pierwszej kolejności kierowane na profilaktyczne testy w kierunku chorób jelita grubego. My zaś nadal będziemy badać wpływ wzrostu na te choroby” - mówi.
Marzec jest narodowym miesiącem świadomości raka jelita grubego.(PAP)
Autorka: Katarzyna Czechowicz
kap/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
