Nauka dla Społeczeństwa

27.04.2024
PL EN
10.11.2005 aktualizacja 10.11.2005

Popatrzmy na niebo w listopadzie

rój- nasa .100.2.jpg rój- nasa .100.2.jpg


Niewątpliwa atrakcja listopadowych nocy to opozycja Marsa i aktywność aż trzech ciekawych rojów meteorów, z których jeden może popisać się nawet wybuchem. Widoczność planet w listopadzie będzie dobra. Tylko Merkury i Pluton znajdą się na niebie na tyle blisko Słońca, że ich obserwacje będą niemożliwe.

Dni skracają się coraz bardziej. W Warszawie w dniu Wszystkich Świętych Słońce wzeszło o godzinie 6:31, a zaszło o 16:07. Dnia 30 listopada wschód naszej dziennej gwiazdy możemy obserwować o 5:21, a zachód o 15:28.

Kolejność faz Księżyca jest w listopadzie następująca: nów - 2 XI o godz. 2:25, pierwsza kwadra - 9 XI o godz. 2:57, pełnia - 16 XI o godz.1:58 i ostatnia kwadra - 23 XI o godz. 23:11. Najbliżej naszej planety Srebrny Glob znajdzie się 10 listopada o 1:16, a najdalej - 23 listopada o 7:17.

Wieczorem poprawiają się warunki do obserwacji Gwiazdy Wieczornej, czyliWenus. Godzinę po zachodzie Słońca można ją dojrzeć od 5 do 10 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem. Z jej identyfikacją nie będzie problemów - to trzeci pod względem jasności obiekt na niebie (po Słońcu i Księżycu).

Na miejsce czwarte, ze względu na październikowo-listopadową opozycję, awansował Mars. Można go podziwiać przez całą noc w gwiazdozbiorze Barana. Warto skierować na niego teleskop, co umożliwi podziwianie szczegółów powierzchni planety.

Znów obserwacjom zaczyna być dostępny Jowisz, który pojawia się rano w gwiazdozbiorze Panny, nisko nad południowo-wschodnim horyzontem. W drugiej części nocy w gwiazdozbiorze Barana podziwiać możemy Saturna.

Dla odmiany, w pierwszej połowie nocy, używając na przykład lornetki, możemy pokusić się o dojrzenie Urana i Neptuna świecących odpowiednio w konstelacjach Wodnika i Koziorożca.

Także przy pomocy lornetki możemy dojrzeć dwie duże planetoidy znajdujące się w opozycji. Są to (3) Juno, przechodząca w listopadzie blisko pasa Oriona oraz (4) Westa świecąca w Bliźniętach.

Listopad to ciekawy miesiąc także ze względu na roje meteorów. Najbardziej znanym i aktywnym listopadowym rojem są na pewno Leonidy, które mają już za sobą okres świetności związany z powrotem ich komety macierzystej 55P/Tempel-Tuttle w 1998 roku. W tym roku warunki do obserwacji będą wyjątkowo niekorzystne. Maksimum wypada bowiem 17 listopada o godzinie 15:30, czyli w trakcie dnia. Ponadto maksimum praktycznie pokrywa się z pełnią Księżyca.

W tym roku warto więc chyba skoncentrować się na innych rojach - na przykład Alfa Monocerotydach. Jest to rój aktywny od 15 do 25 listopada z maksimum w okolicach nocy 21 listopada, w którym typowo obserwuje się 2-3 meteory na godzinę. Z okresowością 10 lat Alfa Monocerotydy popisują się jednak wybuchami aktywności. Ostatni taki wybuch do poziomu 300-400 meteorów na godzinę był obserwowany w 1995 roku. Wynika więc z tego, że rok

2005 jest kolejnym, w którym spodziewać się możemy wysokiej aktywności roju. Niestety, najbardziej prawdopodobny moment piku to godzina 16 dnia 21 listopada, czyli znów zbyt wcześnie dla obserwatorów w Polsce. Roje meteorów lubią jednak płatać niespodzianki na pewno warto zachować czujność w trakcie całej nocy z 21 na 22 listopada.

Przez cały listopad możemy obserwować meteory z rozległego kompleksu Taurydów Północnych i Południowych związanych z kometą 2P/Encke. Są one aktywne przez cały listopad. Część południowa roju osiąga maksimum 5 listopada, a część północna – 12 listopada.. W obu maksimach możemy oczekiwać około pięciu meteorów na godzinę. Warto jeszcze nadmienić, że Taurydy to wolne i często bardzo jasne meteory

PAP – Nauka w Polsce, Arkadiusz Olech

reo

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024