Nawet dziecko wie, że oszustwo nie popłaca, gdyż raz nabrany człowiek ponownie kłamcy nie uwierzy. Podobnie jest w przyrodzie. Oszustwo zdarza się tam dość powszechnie. Aby działało, nie może być jednak zbyt częste. Jeśli jakieś zwierzę często i bez powodu wszczyna alarm, po jakimś czasie nikt nie będzie na niego zwracał uwagi.

Nowe badanie w "Science" pokazuje, że jeden z afrykańskich ptaków nabiera inne zwierzęta dzięki temu, że naśladuje odgłosy wielu gatunków.

Chodzi o drongo (Dicrurus adsimilis) - ptaki, które krzykiem ostrzegają otoczenie przed drapieżnikiem - nawet wtedy, gdy zagrożenie jest fikcyjne. Słysząc jego okrzyk, inne zwierzęta rzucają się do ucieczki, bardzo często porzucając swój posiłek. Korzysta z tego drongo, który zajada to, co zostawili inni.

Tom Flowers z University of Cape Town w RPA i jego zespół chcieli sprawdzić, jak drongo udaje się wciąż na nowo oszukiwać jedzące zwierzęta, a te nie orientują się w końcu, że drongo to kłamczuchy. Aby to ustalić, obserwowali 64 drongo z pustyni Kalahari. W sumie podglądali 688 różnych akcji, podczas których ptaki próbowały podkraść innym obiad.

Jak zauważają, nawet na co dzień drongo trzymają się innych zwierząt, np. ptaków z rodziny pekińczykowatych czy... surykatek. Na widok prawdziwego drapieżnika wszczynają alarm, na który szybko reagują pustynni sąsiedzi. Zwierzęta najwyraźniej korzystają z obecności drongo - jego czujność sprawia, że same nie muszą być skrajnie czujne, co daje im dodatkowy czas na szukanie pokarmu.

Zdarza się jednak, że zwierzęta wybrane przez drongo na towarzyszy znajdują wyjątkowo okazały kąsek. Wtedy drongo wszczynają fałszywy alarm. Zwierzęta uciekają, a ptak przystępuje do ich uczty.

Drongo towarzyszą innym gatunkom codziennie po kilka godzin. W tym czasie odzywają się wiele razy, wszczynając alarmy prawdziwe i fałszywe. Podebrane innym jedzenie stanowi niemal jedną czwartą (23 proc.) ich dziennej diety - obliczyli badacze.

Naukowcy odkryli również, że drongo to wybitni poligloci: poszczególne okazy umieją wydobyć z siebie okrzyki ostrzegawcze typowe dla 9-32 innych gatunków. Wszystkie obserwowane ptaki wykrzyczały fałszywe ostrzeżenia w sumie aż w 51 "językach" (sześciu typowych dla nich samych, i 45 - w "językach obcych").

To, że drongo posługują się okrzykami różnych gatunków, pozwala im skuteczniej zmylić otoczenie. Taka taktyka sprawdza się zwłaszcza wtedy, kiedy powtarzają podstęp kilka razy z rzędu i zmniejsza ryzyko, że ofiary szybko przywykną i przestaną reagować na ostrzeżenia - twierdzą naukowcy. (PAP)

zan/ agt/