Naukowcy z University of Southampton razem z kolegami z innych brytyjskich ośrodków medycznych i naukowych przeprowadzili badania wśród ponad 1134 kobiet ciężarnych. Były one uczestniczkami badania o akronimie MAVIDOS, które dotyczy efektów zażywania witaminy D w okresie ciąży. Panie losowo przydzielono bądź do grupy zażywającej 25 mikrogramów (1000 IU) witaminy D dziennie (565 kobiet), bądź placebo (569 kobiet). Suplementację rozpoczynano od 14 tygodnia ciąży lub nieco później (ale przed 17 tygodniem), a kontynuowano do porodu. Ani pacjentki, ani badacze nie wiedzieli, co zażywa dana kobieta.

Gdy noworodki ukończyły dwa tygodnie zmierzono im masę kostną (a dokładnie zawartość składników mineralnych w kościach) za pomocą badania densytometrycznego DXA.

Badacze obliczyli, że ponad 80 proc. kobiet ciężarnych zażywających witaminę D miało zadowalający poziom tego związku w poźnym okresie ciąży, kiedy to proces przekazywania wapnia (jednego z głównych budulców kości) z organizmu matki do płodu jest bardzo intensywy. W grupie placebo zadowalający poziom witaminy D w późnym okresie ciąży uzyskało tylko 35 proc. pań.

Analiza nie wykazała różnic w masie kostnej między dziećmi kobiet stosujących witaminę D podczas ciąży a dziećmi pań, które zażywały placebo. Jednak gdy uwzględniono sezon urodzeń dzieci, okazało się, że te, które przyszły na świat zimą i których mamy zażywały witaminę D, miały większą gęstość tkanki kostnej – średnio o 5,5 grama – w porównaniu z dziećmi urodzonymi w miesiącach zimowych, których mamy przyjmowały placebo.

Zażywanie witaminy D było bezpieczne. Naukowcy odnotowali większy odsetek poważnych krwotoków po porodzie u kobiet, które jej nie zażywały, w porównaniu z paniami przyjmującymi preparat z tą witaminą – odpowiednio 17 proc. i 12 proc.

Jak wyjaśnia współautor badania prof. Nicholas Harvey z University of Southampton, w ostatnim trymestrze ciąży zachodzą procesy wzmacniania kości dziecka. Najważniejszym źródłem witaminy D, od której zależy zdrowie tkanki kostnej potomstwa, jest jej produkcja w skórze matki pod wpływem promieniowania UV. Tymczasem, proces ten w okresie od lata do zimy znacznie słabnie, a zimą ulega zahamowaniu. Dlatego, dzieci urodzone w miesiącach zimowych mają na ogół mniejszą gęstość tkanki kostnej niż noworodki, które przyszły na świat latem.

„Badanie MAVIDOS dostarczyło nam pierwszych dowodów na to, że suplementacja witaminy D podczas ciąży może przeciwdziałać sezonowemu spadkowi poziomu witaminy D u matek i sprzyjać rozwojowi mocnych kości u dzieci przychodzących na świat zimą” - ocenia specjalista.

„To istotne badanie, pokazujące, że podawanie suplementów z witaminą D kobietom ciężarnym może wzmacniać kości u ich potomstwa przychodzącego na świat w miesiącach zimowych” - komentuje Stephen Simpson z organizacji pozarządowej Arthritis Research UK, która wsparła finansowo badanie. Jak zaznacza, silne kości w okresie dzieciństwa mają związek z mniejszym ryzykiem osteoporozy i złamań, a co za tym idzie niepełnosprawności, w późniejszych okresach życia.

Z badań ostatnich lat wynika, że witamina D wpływa nie tylko na zdrowie kości, z czym jest głównie kojarzona, ale na wiele procesów, tkanek i układów w naszym organizmie. Na podstawie badań epidemiologicznych szacuje się, że w szerokości geograficznej, w której leży Polska, większość populacji jest narażona na niedobory tej witaminy, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym. Ciąża jest okresem zwiększonego zapotrzebowania na witaminę D, dlatego autorzy rekomendacji na temat suplementacji witaminy D dla mieszkańców Europy Środkowej (w tym Polski), które opublikowano w 2013 r., zalecają, by nie później niż od drugiego trymestru ciąży rozpoczynać suplementację witaminą D w dawkach 1500-2000 IU. (PAP)

jjj/ ula/