Nauka dla Społeczeństwa

19.03.2024
PL EN
10.05.2017 aktualizacja 10.05.2017

Noblista prof. Shuji Nakamura doktorem h.c. Uniwersytetu Warszawskiego

Prof. Shuji Nakamura, fizyk, który w 2014 r. otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki za wynalezienie niebieskiej diody LED, został w środę doktorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. Shuji Nakamura pochodzi z Japonii. W 2014 roku otrzymał wspólnie z profesorami Isamu Akasakim i Hiroshi Amano Nagrodę Nobla za wynalezienie efektywnej niebieskiej diody elektroluminescencyjnej, która może być źródłem jasnego i energooszczędnego światła białego.

"Byłem już w Polsce z dziesięć razy" - wspominał podczas swojego wystąpienia noblista. Jak dodał, w Polsce jest "wielu wspaniałych naukowców"; w tym kontekście wymienił prof. Sylwestra Porowskiego oraz dr hab. Izabellę Grzegory związanych z Instytutem Wysokich Ciśnień PAN w Warszawie (Unipress), z którymi współpracował. Opowiadał także o swoich spotkaniach z dr. Robertem Dwilińskim, współzałożycielem firmy Ammono - to spin-off Wydziału Fizyki UW, w którym komercjalizowano metodę produkcji azotku galu, przydatnego m.in. przy produkcji LED. Nakamura z uśmiechem przypominał sobie początki działalności tej polskiej firmy.

Prof. Roman Stępniewski z Wydziału Fizyki UW w laudacji zwrócił uwagę na znaczenie badań Nakamury. "Shuji Nakamura dał nam nowe źródło efektywnego światła" - powiedział. Jak dodał w rozmowie z PAP, z rozwiązaniami wypracowanymi dzięki badaniom Nakamury możemy się spotkać w sklepie, kiedy kupujemy np. "żarówki" oparte na diodach czy telewizory LED. "A to wszystko robione jest właśnie na diodach opartych na azotku galu" - podkreślił.

Jak powiedział w czasie laudacji, aby uzyskać efekt białego światła w kolorowych wyświetlaczach, potrzebne są co najmniej trzy kolory: czerwony, zielony i niebieski. Przypomniał, że całe dekady zabrało naukowcom opracowanie diod zielonej i czerwonej. Natomiast uzyskanie efektywnych diod niebieskich było trudniejsze. Tymczasem to dzięki diodom niebieskim można byłoby uzyskać białe świecenie.

W rozmowie z PAP Stępniewski opowiedział, że fotony niebieskie mają większą energię - można je transformować na inne kolory - np. czerwony czy zielony. A żeby uzyskać świecenie na niebiesko potrzebny jest odpowiedni półprzewodnik - azotek galu. W badaniach zaś nad tym materiałem zasługi mieli m.in. polscy badacze. Stąd m.in. wynikła ich współpraca z prof. Nakamurą.

Shuji Nakamura urodził się 22 maja 1954 w Ikacie (Japonia). W roku 1977 ukończył wydział elektroniki Uniwersytetu w Tokushimie. Dwa lata później uzyskał tytuł magistra i rozpoczął pracę dla firmy Nichia Corporation, także mającej siedzibę w Takamatsu. Pracując dla Nichii Nakamura wynalazł pierwszą niebieską diodę LED wysokiej jasności, zbudowaną z azotku galu. Dzięki temu osiągnięciu w roku 1993 weszły do produkcji białe diody LED. W roku 1994 Nakamura uzyskał doktorat Uniwersytetu w Tokushimie. W roku 1999 odszedł z firmy Nichia Corporation i został profesorem inżynierii University of California w Santa Barbara (UCSB) w Stanach Zjednoczonych. Jest autorem ponad 200 patentów amerykańskich i 300 japońskich. Jego prace były cytowane prawie 40 tys. razy.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024