Zmiany klimatu zagrażają meteorytom Antarktydy

Z pomocą sztucznej inteligencji, obserwacji satelitarnych i modeli klimatycznych badacze ze Szwajcarii i Belgii obliczyli, że na każdy wzrost globalnej temperatury o 0,1 st. C, z powierzchni lodu ginie prawie 9 tys. meteorytów (https://www.youtube.com/watch?v=FfeBJKmRpuM&t=1s).

Tymczasem te kosmiczne, skalne fragmenty niosą kluczowe informacje o Układzie Słonecznym i historii Ziemi.

Do 2050 roku – uważają badacze – z powierzchni Antarktydy ma zniknąć od 300 tys. do 800 tys. meteorytów.

Przy silnym ociepleniu, do końca wieku zniknie ok. trzy czwarte wszystkich meteorytów znajdujących się na tym kontynencie.

Obecnie z powierzchni Antarktydy ginie ok. 5 tys. meteorytów rocznie – 5 razy więcej, niż udaje się znaleźć.

„Musimy przyspieszyć wysiłki wkładane w odzyskiwanie meteorytów Antarktydy. Ich zniknięcie jest jak utrata danych, które naukowcy mogą uzyskać z topniejących lodowców - kiedy znikną, stracone zostaną przechowywane w nich tajemnice” – mówi prof. Harry Zekollari z Politechniki Federalnej w Zurychu, autor pracy opublikowanej w piśmie „Nature Climate Change” (https://www.nature.com/articles/s41558-024-01954-y).

Antarktyda to miejsce, gdzie meteorytów można znaleźć najwięcej – ok. 60 proc. wszystkich znalezionych do tej pory pochodzi właśnie z tego obszaru.

W lodzie jest je też łatwiej zauważyć, ponieważ wyróżniają się ciemną barwą. Jednocześnie ta właśnie ich cecha sprawia, że silnie pochłaniają promienie słoneczne i w ten sposób się nagrzewają, co przyspiesza ich zapadanie się pod lód.

Kiedy zejdą już na niewielką głębokość, nie można ich już wykryć.

„Nawet jeśli temperatura lodu jest dużo niższa od zera, ciemne meteoryty ogrzewają się w słońcu tak bardzo, że mogą topić lód bezpośrednio pod nimi. W ten sposób, ciepłe meteoryty tworzą lokalne zagłębienia w lodzie i z czasem całkowicie znikają pod powierzchnią” – mówi Veronica Tollenaar z Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego, współautorka badania.(PAP)

Marek Matacz

mat/ agt/