Rektorzy o finansowaniu nauki i prawie o szkolnictwie wyższym
Fot. Fotolia
Projekt nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz zasady finansowania nauki to główne tematy poruszane w piątek w Łodzi przez rektorów z całej Polski. Uczestniczyli oni w posiedzeniu prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP).
Na Politechnice Łódzkiej spotkało się ponad 20 rektorów, a także przedstawiciele resortu nauki i Narodowego Centrum Nauki.
W przypadku projektu nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym rektorzy uczelni krytycznie odnoszą się do propozycji resortu nauki w sprawie regulacji związanych z tzw. uwłaszczeniem naukowców.
"Proponujemy, żeby jednak odstąpić od proponowanych regulacji i zostawić te, które w regulaminach własności intelektualnej w poszczególnych uczelniach są już stosowane" - mówił podczas spotkania z dziennikarzami przewodniczący KRASP, rektor Uniwersytetu Śląskiego, prof. Wiesław Banyś.
Dzięki obowiązującym na uczelniach regulaminom własności intelektualnej, właściciel wynalazku może otrzymać na ogół 50-60 proc. zysków z komercjalizacji, ale za to może liczyć na większą pomoc uczelni - np. jeśli chodzi o ochronę patentową czy koszty postępowań administracyjnych.
Z kolei zmiany proponowane przez rząd zakładają, że pracownikom, doktorantom i studentom uczelni będą przysługiwać prawa własności intelektualnej do wyników badań naukowych lub prac rozwojowych. W przypadku komercjalizacji, uczelnia miałaby otrzymywać (w zależności od udzielonej pomocy) 25 proc. lub 30 proc. dochodów uzyskanych przez dokonującego komercjalizacji pracownika czy studenta.
Podczas piątkowego spotkania prof. Banyś podtrzymał w rozmowie z PAP wcześniejsze obawy rektorów dotyczące przekazania wynalazcom praw własności intelektualnej. "Obawiamy się, że twórca, który będzie chciał skomercjalizować swój wynalazek, będzie w jakimś sensie pozostawiony sam sobie. Zwłaszcza młodsi uczeni mogą nie być do końca zorientowani, jaka jest wartość tego wynalazku" – tłumaczył.
Rektorzy poruszali także kwestie sposobu akredytowania jednostek uczelni wyższych w Polsce. "Model akredytacji w Polsce powinien być zbliżony do modelu europejskiego" - uważa prof. Banyś.
Podczas posiedzenia omawiano także projekty europejskie w nowej perspektywie finansowej 2014-2020, a w szczególności kwestie wkładu własnego uczelni oraz przygotowywanie projektów w programie "Horyzont 2020".
Dyskutowano także o poziomie finansowania nauki ze środków budżetowych. Zdaniem szefa KRASP obecnie nakłady na finansowanie nauki są bardzo niskie i wynoszą 0,32 proc. PKB. Według niego założenia Krajowego Programu Reform mówią, że w 2020 r. nakłady z budżetu państwa mają wzrosnąć do ok. 0,85 proc. PKB. "Nie bardzo sobie wyobrażamy możliwość takiego nagłego skoku w roku 2020 jeżeli nie przygotowujemy się już teraz do stopniowego osiągania tych wskaźników. To nas mocno niepokoi" - dodał.
Podsekretarz stanu w resorcie nauki, Daria Lipińska-Nałęcz poinformowała w czwartek na posiedzeniu sejmowej podkomisji ds. nauki i szkolnictwa wyższego, że wydatki budżetowe na naukę w 2013 r., tak samo jak w 2007 r. wynoszą 0,32 proc. PKB. Zaznaczała, że w budżecie rośnie natomiast udział unijnych środków na naukę - od 0 w 2007 r. do 0,11 proc. PKB w 2013 r.
Jako bardzo dobrą wiadomość prof. Banyś określił informację minister nauki, że infrastrukturę naukową i dydaktyczną wybudowaną z pieniędzy Unii Europejskiej można wykorzystywać także do celów komercyjnych i współpracy z przemysłem. Zdaniem Banysia pozwoli to zdecydowanie lepiej wykorzystać powstałą infrastrukturę.
W piątek informację tę minister Lena Kolarska-Bobińska przekazała w liście skierowanym do rektorów uczelni publicznych oraz dyrektorów instytutów badawczych. W ostatnich latach w tę infrastrukturę zainwestowano ponad 26 mld zł.
Podczas posiedzenia rektorzy omawiali także współpracę międzynarodową, w tym z konferencjami rektorów Niemiec i Francji. KRASP chce także podpisać umowę o współpracy ze swoim ukraińskim odpowiednikiem, ale ze względu na ostatnie tragiczne wydarzenia, rozmowy w tej sprawie zostały zawieszone.
Rektorzy uczelni chcą również powołać internetowy kanał informacyjny poświęcony nauce. Ma on powstać na bazie wszystkich telewizji internetowych działających w ośrodkach akademickich. "W przyszłości być może, bo rozmowy się toczą, będziemy zabiegać o to, żeby w Telewizji Polskiej powstał kanał +Nauka+ i mam nadzieję, że stworzony zostanie na bazie tego kanału internetowego" - wyjaśnił prof. Banyś.
Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich została powołana w 1997 r. Obecnie tworzą ją rektorzy 107 szkół wyższych, w tym 11 uczelni niepublicznych.
PAP - Nauka w Polsce
szu/ lt/ krf/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
