Tory cząstek jak smugi samolotów w Centrum Hewelianum

W przezroczystym i pustym - wydawałoby się - akwarium na naszych oczach pojawiają się i szybko znikają maleńkie chmurki. Wygląda to jak niebo, na którym pojawiają się smugi po samolotach. Choć w tym wypadku całe to niebo mieści się w niedużym urządzeniu i wszystko dzieje się tam bardzo szybko. Tak wygląda nowy eksponat udostępniany w Centrum Hewelianum - dyfuzyjna komora mgłowa. "To pierwszy w Polsce tego typu detektor" - poinformowali przedstawiciele Centrum Hewelianum w przesłanym PAP komunikacie.

Komora umożliwia śledzenie torów cząstek naturalnego promieniowania kosmicznego i ziemskiego, a także przeprowadzenie eksperymentów z wykorzystaniem sztucznych źródeł promieniowania. „Nie widzimy go, nie czujemy i nie słyszymy, ale ono istnieje. Co więcej, bombarduje nas z każdej strony. Wysyła je i Ziemia, i Kosmos. To promieniowanie możemy zaobserwować jedynie poprzez specjalne urządzenia” - opowiada fizyk z Centrum Hewelianum, Agnieszka Józefowicz.

„Nazwa komora mgłowa nawiązuje do zasady jej działania, ponieważ warunkiem koniecznym do zaobserwowania torów przelotu naładowanych cząstek jest wytworzenie pary przesyconej, która nie skrapla się z powodu braku centrów kondensacji, jakim są zanieczyszczenia. Przelatujące cząstki promieniowania wywołują kondensację par, widoczną właśnie w postaci mgłowego śladu. Analizując długość oraz grubość śladu można rozpoznać rodzaj cząstki, jaka je wywołała. Dzięki tego typu urządzeniom możemy potwierdzić istnienie cząstek, których nie dojrzy żaden mikroskop” - dodaje Agnieszka Józefowicz.

Działanie komory mgłowej można zobaczyć na filmie Centrum Hewelianum

Komora mgłowa dostępna jest w ramach nowo otwartej pracowni naukowo-dydaktycznej pn. „Galeria ruchu". Ten unikalny detektor będzie wykorzystywany podczas zajęć prowadzonych dla studentów pomorskich szkół wyższych. Planowane jest również włączenie „Galerii ruchu” do stałej oferty edukacyjnej Centrum Hewelianum skierowanej do gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oraz wprowadzenie w najbliższych miesiącach laboratoriów prowadzonych przez ekspertów także dla indywidualnych zwiedzających.

Na „Galerię ruchu" składa się 9 sal ekspozycyjnych i ponad 30 interaktywnych stanowisk dydaktycznych prezentujących zjawisko ruchu w różnych jego postaciach i formach. Pracownia wyposażona została w salę dydaktyczną oraz stanowiska komputerowe umożliwiające podsumowanie uzyskanych wyników oraz wykonanie sprawozdania z przeprowadzonych doświadczeń.

Pracownia powstała dzięki realizacji projektu „Adaptacja Centrum Hewelianum w Gdańsku na potrzeby naukowo-dydaktyczne pomorskich szkół wyższych”, finansowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego.

PAP - Nauka w Polsce

lt/ mrt/