Prof. Wiesław Olszak doktorem h.c. Politechniki Świętokrzyskiej

Rektor kieleckiej uczelni, prof. Stanisław Adamczak podkreślił podczas uroczystości, że urodzony w Kielcach prof. Olszak to ceniony w kraju i za granicą naukowiec i jeden z ostatnich świadków okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej.

„Patriota, który w najtrudniejszych swoich młodzieńczych latach potrafił połączyć zdobywanie wiedzy ze zbrojną walką o niepodległość swojej ojczyzny jako członek oddziałów Armii Krajowej. To wzór do naśladowania dla wszystkich pokoleń” – mówił rektor.

W laudacji prof. Politechniki Świętokrzyskiej Edward Miko podkreślał praktyczne znaczenie prac Olszaka dla przemysłu oraz ich pomysłowość, oryginalność, innowacyjność.

Jak mówił, działalność naukowa prof. Olszaka jest ściśle powiązana z praktyką inżynierską. Koncentruje się na zagadnieniach technologii maszyn – w szczególności dotyczy procesu frezowania, plastycznej obróbki gwintów na obrabiarkach skrawających, a w ostatnich latach również nagniatania powierzchni dla poprawy ich jakości. Badania profesora przyczyniły się m.in. do nowelizacji norm frezów oraz budowy prototypu pierwszej w Polsce frezarki z bezstopniowym napędem, a następnie jej produkcji w Jarocińskiej Fabryce Obrabiarek.

Zagadnienia dynamiki frezowania były podstawą badań dynamiki obróbki skrawaniem, realizowanych do dziś przez zespół wychowanków naukowca. Grupa ta kontynuuje także badania nad technologią gwintów, a w szczególności plastyczną obróbką gwintów na obrabiarkach skrawających. Opracowane metody, urządzenia badawcze i pomiarowe zostały wdrożone w ponad 50 zakładach przemysłowych w kraju.

Prof. Olszak odbierając i dziękując za wyróżnienie, nie ukrywał wzruszenia. „Emocje wzbudzają wspomnienia, sięgające dawnych lat. Jako bardzo młody człowiek, bardzo chciałem zostać inżynierem mechanikiem, i to marzenie zrealizowałem, mimo że po drodze były niełatwe czasy – wojna i okupacja oraz wcale niełatwe pierwsze powojenne lata. Jako młody inżynier i młody nauczyciel akademicki, nigdy nie marzyłem, że zostanę profesorem politechniki. Ten tytuł traktuję raczej jako >>efekt uboczny<< mojej działalności, bo nigdy nie stawiałem sobie tego za cel” – mówił prof. Olszak.

Skromnie dodał, że w laudacji było „wiele przesady”. Jak ocenił, wiele osiągnięć które mu przypisano, było nie tylko jego własnymi, a zespołu technologów, z którymi pracował na uczelni w Szczecinie.

W uroczystości nadania prof. Olszakowi tytułu doktora h.c. Politechniki Świętokrzyskiej uczestniczył minister spraw zagranicznych, Grzegorz Schetyna.

Prof. Wiesław Olszak urodził się w 1925 r. w Kielcach. W 1943 r., na tajnych kompletach, ukończył liceum ogólnokształcące o profilu matematyczno-fizycznym. Egzamin maturalny, rozpoczęty w październiku 1943 r., ukończył w styczniu 1945 r., jako absolwent kieleckiego prestiżowego Liceum im. Stefana Żeromskiego.

Od połowy 1944 r. do stycznia 1945 r. jako żołnierz oddziałów AK „Wilka” i „Barabasza” walczył na Kielecczyźnie.

Od stycznia do czerwca 1945 r., pracując na zmilitaryzowanej wówczas kolei, był słuchaczem Kieleckich Kursów Akademickich zorganizowanych przez rektora Politechniki Warszawskiej prof. Edwarda Warchałowskiego i wykładowców tej uczelni, którzy po powstaniu warszawskim przebywali w Kielcach.

Prof. Olszak, jako pracownik PKP podjął studia na krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej. Karierę nauczyciela akademickiego rozpoczął jeszcze podczas studiów - w 1950 r. został młodszym asystentem w Katedrze Mechanicznej Obróbki Materiałów na Wydziale Elektromechanicznym AGH. Studia ukończył w 1951 r.

„Nakazem pracy” skierowano go do Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego w Ostrowie Wielkopolskim. Tam, pełniąc obowiązki kierownika działu przygotowania produkcji, prof. Olszak uczestniczył w uruchamianiu produkcji wagonów osobowych. W 1952 r., także na podstawie „nakazu”, podjął pracę na stanowisku starszego asystenta w Katedrze Obróbki Skrawaniem w Szkole Inżynierskiej w Szczecinie; od 1953 r. pracował na stanowisku adiunkta.

W 1962 r. uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Politechniki Warszawskiej, na podstawie rozprawy „Analiza procesu frezowania obwodowego z punktu widzenia dokładności i sztywności układu OPN ze szczególnym uwzględnieniem stanu geometrycznego powierzchni obrabianej”.

W roku 1975 r. uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego. Od 1990 r. do dziś pracuje na stanowisku profesora zwyczajnego Politechniki Szczecińskiej.

Naukowiec wypromował siedmiu doktorów nauk technicznych, trzech z nich uzyskało stopnie doktora habilitowanego.

W latach 1971-1979 prof. Olszak był członkiem Komitetu Budowy Maszyn Polskiej Akademii Nauk, członkiem Zespołu Dydaktycznego „Mechanika” w Ministerstwie Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Pracował nad reformą programów nauczania na wydziałach mechanicznych wyższych uczelni technicznych w Polsce.

Publikacje prof. Olszaka to 103 pozycje, m.in. podręcznik akademicki „Obróbka skrawaniem” , pięć skryptów, 84 artykuły naukowe. Profesor jest autorem lub współautorem 22 patentów (w tym dwóch zagranicznych).

PAP - Nauka w Polsce

ban/ mrt/