Rzymkowski: nie ma żadnego projektu i nie ma żadnej koncepcji dotyczącej likwidacji PAN

Wiceszef MEiN odpowiadał w czwartek w Sejmie na pytania posłanki Krystyny Szumilas (KO) w sprawie projektu i planów utworzenia Narodowego Programu Kopernikańskiego oraz planowanych reform w Polskiej Akademii Nauk.

"Świat nauki alarmuje, że w Ministerstwie Edukacji i Nauki tajemnicze grono zaufanych pracowników ministra prowadzi prace nad powołaniem nowej akademii - Międzynarodowej Akademii Kopernikańskiej, akademii, która ma być całkiem zależna od sprawującego władze ministra i od polityków rządzących. Zdaniem akademików i naukowców powstanie tej nowej instytucji zagraża funkcjonowaniu istniejącej już Polskiej Akademii Nauk, mówi się wręcz o próbie jej likwidacji" - mówiła Szumilas.

"Mam w ręku projekt ustawy o powołaniu akademii z datą wejścia w życie 1 czerwca 2021 r. Ten projekt powstał w ministerstwie" - wskazała posłanka KO. Pytała m.in, czy nadal trwają w MEiN prace nad tym projektem, kiedy planuje się zakończenie tych prac, od kiedy planuje się rozpoczęcie działalności nowej akademii oraz skąd będą pochodzić środki na jej finansowanie. "Obawiam się, że środki zostaną zabrane z systemu, a więc będzie ta nowa akademia finansowana kosztem innych pieniędzy, być może wręcz będą na jej finansowanie przeznaczone pieniądz, które dziś idą na Polską Akademią Nauk" - dodała. Szumilas oceniła, że projekt w tym kształcie jest zamachem na autonomię uczelni.

Odnosząc się to tej wypowiedzi Rzymkowski oświadczył: "Otóż nie ma żadnego projektu ustawy". "To, czym pani się posługuje, jest materiałem roboczym i trudno jest w tej chwili mówić o jakichkolwiek dalszych założeniach na tym etapie" - powiedział.

"A jeśli chodzi o drugą część pytania uprzedzając: nie ma żadnej koncepcji dotyczącej likwidacji Polskiej Akademii Nauk. To kategoryczne stwierdzenie, które pojawiło się w przestrzeni publicznej, zaprzeczam. Jeśli chodzi o plany reformy to oczekujemy na bardziej formalne działania ze strony władz Polskiej Akademii Nauk, a niżeli wypowiedzi medialne, prasowe" - dodał wiceminister.

Na początku kwietnia Portal OKO.press podał, że Polską Akademię Nauk miałby zastąpić Narodowy Program Kopernikański, a zmianę taką krytycznie ocenia prezes PAN prof. Jerzy Duszyński. Według prezesa PAN jest to projekt powstający bez najmniejszych konsultacji z instytucjami reprezentującymi naukę w Polsce. Prof. Duszyński ocenił, że nowa instytucja różni się od PAN "całkowitym podporządkowaniem woli polityków".

Po tej publikacji minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek wielokrotnie zapewniał, że nie ma planów likwidacji PAN oraz że w MEiN nie trwają żadne prace dotyczące likwidacji PAN. "To dorobek i pewne dziedzictwo, które trzeba po prostu rozwijać, a niektóre obszary trzeba wspierać i reformować" - mówił. Jednocześnie przyznał, że o Narodowym Programie Kopernikańskim mowa jest od dłuższego czasu.

We wtorek w RMF FM Czarnek pytany, kiedy projekt ten lub inny o programach kopernikańskich, o Międzynarodowej Akademii Kopernikańskiej zostanie przyjęty przez MEiN, Czarnek odparł: "Zakładamy, że zarówno projekt dotyczący Narodowego Programu Kopernikańskiego, jak i projekt dotyczący reformy PAN – bo takie też są analizowane w naszym ministerstwie – będą gotowe na jesieni tego roku".

Jak pisze "Dziennik Gazeta Prawna", Ministerstwo Edukacji i Nauki z okazji 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika planuje w 2023 r. uruchomić Narodowy Program Kopernikański. Ma on spowodować, że polskie instytucje naukowe dogonią te najlepsze na świecie. Jego realizacją zajmie się nowa instytucja – Międzynarodowa Akademia Kopernikańska. Pieczę nad nią będzie sprawować premier.(PAP)

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ krap/