Nauka dla Społeczeństwa

04.05.2024
PL EN
08.05.2023 aktualizacja 11.05.2023

Odkryto ponad 19 tys. nowych podwodnych wulkanów

Fot. Adobe Stock Fot. Adobe Stock

Naukowcy odkryli 19 325 nowych podwodnych wulkanów - informuje pismo Earth and Space Science. Wcześniej publikowany katalog podwodnych wulkanów liczył "zaledwie" 24 643 wpisy.

Do identyfikacji nowych wzniesień ukrytych na dnie oceanów naukowcy wykorzystali najnowszą siatkę VGG (vertical gravity gradient) - ukazującą topografię dna morskiego, uzyskaną dzięki pomiarom wysokościomierza satelitarnego.

W artykule poświęconym tym odkryciom pismo "Science" przypomina stosunkowo niedawne katastrofy, w których łodzie podwodne zderzyły się z podwodnymi wulkanami. W 2005 r. amerykański okręt USS San Francisco o napędzie atomowym, płynąc z pełną prędkością, uderzył w podwodną górę. Ucierpiała większość członków załogi, a jedna osoba zmarła w wyniku odniesionych obrażeń. W 2021 r. USS Connecticut uderzył w nieoznakowane na mapie podwodne skały na Morzu Południowochińskim.

Zdecydowana większość podwodnych gór - ponad 27 tys. - nie była wykrywana przez sonary. "To aż niewyobrażalne" - komentuje geofizyk specjalizujący się w badaniu morza David Sandwell z Instytutu Oceanograficznego Scrippsów, który był jednym z liderów projektu.

Nowe odkrycia nie tylko minimalizują ryzyko nawigacyjne. Podwodne góry mogą być cennym źródłem pierwiastków ziem rzadkich, jak i źródłem wiedzy o płytach tektonicznych i magnetyzmie ziemskim. Są ważnymi oazami życia morskiego i mają wpływ na kontrolowanie wielkoskalowych przepływów oceanicznych, odpowiedzialnych za wyłapywanie ciepła i dwutlenku węgla.

"Im lepiej poznamy kształt dna morskiego, tym lepiej będziemy mogli się przygotować na zmianę klimatu" - uważa John Lowell, główny hydrograf z amerykańskiej agencji wojskowej National Geospatial-Intelligence Agency (NGA), zarządzającej mapami satelitarnymi.

Nowe podwodne wulkany zostały odkryte m.in. na dnie północno-wschodniego Atlantyku, a także w pobliżu grzbietu śródoceanicznego Oceanu Indyjskiego - w rejonie dotychczas uważanym za "pozbawiony magmy", jak skomentowała geofizyczka z Queensland University of Technology, Carmen Gaina.

Katalog podwodnych gór ma być rozszerzony w ramach projektu Seabed 2030, wykorzystującego do mapowania sonar o wysokiej rozdzielczości.

Więcej informacji o nowych odkryciach w artykule źródłowym. (PAP)

Nauka w Polsce - Magdalena Barcz

bar/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024