Prof. Horban: Sepsy nie da się zwalczyć, ale można stworzyć system, który pozwoli ją skutecznie leczyć

W środę w Państwowym Instytucie Medycznym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji odbyła się konferencja inauguracyjna dotycząca projektu "Narodowy Program Zwalczania Sepsy".

"Jestem przeciwny słowom +zwalczanie sepsy+, bo sepsy nie zwalczymy. Natomiast można zrobić taki system organizacyjny, który pozwoli leczyć skutecznie ludzi zagrożonych dysfunkcją organów ergo ciężkim przebiegiem zakażenia, ergo zgonem lub wizytą na Oddziale Intensywnej Terapii" - mówił prof. Horban.

"Lekarz POZ jest kluczem do tego, aby można było skutecznie leczyć pacjenta z infekcją. (...) Ale w Podstawowej Opiece Zdrowotnej trzeba zrobić taki system, aby obecna w poradni pielęgniarka mogła zrobić triaż pacjentowi gorączkującemu - zmierzyła ciśnienie, tętno i zobaczyła czy +on w ogóle wie, jak się nazywa+. Krótko mówiąc, żeby pielęgniarka sprawdziła, czy pacjent nie kwalifikuje się przypadkiem do szybkiego transportu" - przekazał.

"Oprócz tego, każda poradnia powinna mieć możliwość pobrania krwi na posiew (...) i ewentualnie podania antybiotyku w drodze do szpitala i podłączenia kroplówki. I to jest cała filozofia" - dodał. Jego zdaniem "to się da zrobić".

Jak podano na konferencji, efektywność leczenia sepsy zależy od wczesnego rozpoznania i szybkiego włączenia odpowiedniego leczenia. Podkreślano, że potrzebna jest wiedza w społeczeństwie na temat objawów sugerujących sepsę, które są, łatwe do rozpoznania; niezbędne jest także szkolenie personelu medycznego na wszystkich poziomach opieki zdrowotnej: lekarzy rodzinnych, system Państwowego Ratownictwa Medycznego, SOR, pracowników szpitali oraz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

"Niestety, nie dysponujemy dokładnymi danymi na temat zapadalności, wyników leczenia, kosztów bezpośrednich i odległych sepsy w Polsce. Wszystkie terapie wymagane przez chorych na sepsę, są refundowane i nie są niezbędne zmiany w tym zakresie. Istnieją natomiast bariery systemowe - uboga diagnostyka w warunkach przedszpitalnych i w szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR) oraz częste opóźnienie rozpoczęcia antybiotykoterapii do czasu przyjęcia chorego do szpitala prowadzi do pogorszenia wyników terapii i zwiększa jej koszty" - podał organizator konferencji, Państwowy Instytut Medyczny MSWiA.

"Proponujemy utworzenie szerokiej, interdyscyplinarnej grupy ekspertów oraz przedstawicieli organizacji pacjentów, Rzecznika Praw Pacjenta, organizacji szpitali i MZ" - przekazano również w komunikacie Instytutu.

Jak podano, celem inicjatywy jest poprawa bezpieczeństwa i jakości leczenia pacjentów z sepsą poprzez: zaplanowanie i przeprowadzenie akcji edukacyjnej (na wzór www.worldsepsisday.org), obejmującej opis problem, wczesne objawy, znaczenie szybkiego leczenia i roli szczepień oraz przeciwdziałanie coraz popularniejszej dezinformacji; poprawę rozwiązań systemowych a wszystkich szczeblach system celem przyspieszenia rozpoznania i transferu pacjenta: "szybka ścieżka septyczna"; zaproponowanie rozwiązań systemowych zapewniających poprawne raportowanie przypadków sepsy, analizę częstości, wyników leczenia i kosztów, a także stworzenie grupy roboczej ds. wsparcia badan dotyczących sepsy w Polsce, rejestru sepsy, opracowania narzędzi wspomagających rozpoznanie i leczenie.

Sepsa doprowadza do uszkodzenia tkanek i narządów wskutek niewłaściwej reakcji organizmu na zakażenie. W razie inwazji patogenów z jakiegoś powodu organizm, zamiast wykorzystać swoje mechanizmy obronne, by je zwalczyć, zaczyna walczyć z własnymi komórkami i tkankami. Objawy sepsy to: gorączka; dreszcze; poczucie zimna; szybki oddech, duszność; ból i złe samopoczucie; spocona skóra; wysypka nieznikająca po ucisku; przyspieszone bicie serca; pogorszenie kontaktu z otoczeniem, dezorientacja. "Pojawienie się wysypki to już groźny symptom w sepsie" - podaje Ministerstwo Zdrowia. (PAP)

Autorka: Katarzyna Herbut

kh/ sdd/