"Pan Tompkins" to książki, na których wychowały się już zastępy fizyków. Obecnie z jego przygodami mogą się zapoznać kolejne pokolenia. I choć autor - George Gamow - nie żyje od pół wieku, książka została uzupełniona o nowe wątki i tematy, podejmowane w fizyce w ostatnich latach.
Jest niewielu fizyków, którzy mogą powiedzieć, że nie czytali przygód Pana Tompkinsa. Historie o jego przygodach należą do kanonu światowej literatury popularnonaukowej: oto łagodny urzędnik Pan Tompkins, zainspirowany serią wykładów znanego profesora, próbuje odnaleźć się w świecie fizyki współczesnej. Przydługie odczyty nudzą go jednak i usypiają... Śledząc przeżycia i sny bohatera odkrywamy fascynujący kalejdoskop kosmicznych tajemnic: Einsteinowską teorię względności, narodziny i śmierć wszechświata, czarne dziury, kwarki, kwanty, wygiętą czasoprzestrzeń oraz tę najdziwniejszą z kosmicznych zagadek - miłość.
Autor tych opowieści, George Gamow (1904-1968), był fizykiem teoretycznym i kosmologiem, jednym ze współtwórców teorii Wielkiego Wybuchu. Współpracował z Francisem Crickiem przy pracach nad strukturą DNA i kodu genetycznego. Był też edukatorem i popularyzatorem nauki, autorem m.in. książek \"Materia, ziemia i niebo\", \"Biografia fizyki\" oraz serii książek o Panu Tompkinsie.
Jego pierwsza książka z cyklu - \"Pan Tompkins w krainie czarów, czyli opowiadania o c G i h\" - od pierwszego wydania w 1940 r. doczekała się 16 wznowień. Kontynuację - \"Pan Tompkins poznaje atom\" - opublikowano w 1944 r., i miała również liczne wznowienia. Obie zostały przetłumaczone na niemal wszystkie języki europejskie (poza rosyjskim), na chiński i hindi. Po pewnym czasie Cambridge University Press postanowiło połączyć obydwa tomy w jednym wydaniu, prosząc autora, by uaktualnił stary materiał i dodał kilka nowych opowiadań na temat nowych odkryć z zakresu fizyki i innych nauk (np. dotyczących syntezy i rozszczepienia jąder).
Najnowsza wersja książki trafiła właśnie do polskich księgarń dzięki Copernicus Center Press. To klasyczna książka Gamowa, która nie traci na aktualności dzięki innemu fizykowi i popularyzatorowi nauki - Russellowi Stannardowi. Dzięki niemu wraz z Panem Tompkinsem poznajemy odkrycia fizyki najnowszej.
Jak przyznaje Stannard, zawsze czuł on wielką słabość do Pana Tompkinsa, a propozycję uaktualnienia książki przyjął z ogromną radością (od jej poprzedniego wydania minęło wszak 30 lat; a w dziedzinie kosmologii i fizyki energii to nieomal eony).
PAP - Nauka w Polsce
zan/ agt/