Leki przeciwzapalne ułatwiają naprawę mózgu szczurów po udarze
Udar niszczy strukturę tkanki nerwowej. Na preparacie mózgu szczura komórki są wybarwione na fioletowo. Strzałka wskazuje miejsce udaru, w którym komórki obumarły. Źródło: Instytut Nenckiego
Podawanie popularnych środków przeciwzapalnych może ułatwić procesy naprawcze w mózgu szczurów po udarze mózgu - wynika z komunikatu przysłanego PAP przez Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego w Warszawie.
Do udaru mózgu najczęściej dochodzi wskutek zablokowania przepływu krwi przez naczynia krwionośne. Brak dopływu tlenu do neuronów szybko prowadzi do ich śmierci. Wokół ogniska udaru zachodzi wiele patologicznych przemian.
W efekcie dochodzi do utraty lub zaburzenia ważnych funkcji, takich jak mowa, widzenie czy uwaga. Ich - przynajmniej częściowe - przywrócenie jest możliwe, lecz trudne. Jak udowodnił zespół prof. dr hab. Małgorzaty Kossut z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego w Warszawie, w przypadku szczurów jedną z przyczyn jest to, że stan zapalny obniża plastyczność mózgu, to znaczy zdolność do przejmowania funkcji zniszczonych komórek nerwowych przez komórki ocalałe.
Ten sam zespół, prowadząc badania na szczurach wykazał, że skuteczność rehabilitacji po udarze można poprawić przy pomocy popularnego leku przeciwzapalnego - ibuprofenu.
Aby udowodnić, że złagodzenie procesu zapalnego może wspomagać neurorehabilitację, naukowcy wywoływali u szczurów udar zlokalizowany w korze mózgowej, w pobliżu obszaru rejestrującego sygnały dochodzące z włosów czuciowych (wibrysów), popularnie zwanych wąsami. Wibrysy służą gryzoniom do orientowania się w środowisku, zwłaszcza w nocy. Każda wibrysa pobudza niewielki, ściśle określony segment kory mózgowej.
Obcinając niektóre wibrysy można na pewien czas wyeliminować część sygnałów docierających do mózgu. Wiadomo, że w tej sytuacji obszary kory aktywowane przez dotykanie pozostałych na pyszczku wibrys szybko się powiększają. Oznacza to, że pozostałe wibrysy „przejmują” obszary kory mózgowej wcześniej pobudzane przez obcięte wąsy.
„Opisana zmiana neuroplastyczna nie zachodzi, gdy ognisko udaru znajduje się w pobliżu obszaru kory należącego do wibrys. Pokazaliśmy, że kuracja ibuprofenem, podawanym zaraz po udarze zmniejsza stan zapalny i przywraca zdolność do neuroplastyczności. W efekcie kora mózgowa przeorganizowuje się tak jak u zdrowych zwierząt” - mówi prof. Kossut. - „Badania przeprowadziliśmy na szczurach, lecz mamy mocne podstawy by przypuszczać, że w przyszłości nasze wyniki pomogą zwiększyć skuteczność rehabilitacji osób chorych, po udarze mózgu”.
Naukowcy z Instytutu Nenckiego podkreślają, że na obecnym etapie badań brakuje dowodów na skuteczność proponowanej terapii u ludzi oraz, że nie badali, czy terapia lekami przeciwzapalnymi obniża prawdopodobieństwo udaru, a jedynie czy może pomóc zwalczać jego skutki. Badania z udziałem szczurów wskazują jednak na zasadność stosowania ibuprofenu (i prawdopodobnie innych leków przeciwzapalnych) w leczeniu skutków udaru u ludzi. Jeśli wyniki zostaną potwierdzone u ludzi w odpowiednich próbach klinicznych, mogą wpłynąć na praktykę terapii poudarowej.
Prace zespołu prof. Kossut nad wpływem leków przeciwzapalnych na neuroplastyczność mózgu sfinansowano z grantów Polsko-Niemieckiego Programu Kooperacyjnego w Neuronaukach oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego Polskiej Akademii Nauk, utworzony w 1918 roku, jest największym nieuniwersyteckim ośrodkiem badań biologicznych w Polsce.
PAP - Nauka w Polsce
pmw/ krf/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
