Młodzi przyrodnicy prowadzą badania w kopalniach
Badania dziko żyjących żądłówek, ekosystemów wodnych na terenach kopalnianych czy sadzenie drzew dla zwiększenia różnorodności flory i fauny to wybrane tematy badań naukowych, realizowanych w ramach polskiej edycji Quarry Life Award. Zwycięzców konkursu poznamy w listopadzie.
Głównym celem międzynarodowego konkursu Quarry Life Award jest popularyzacja i ochrona walorów przyrodniczych terenów kopalń surowców mineralnych. Pierwszy etap konkursu QLA 2016 zakończył się wyłonieniem pięciu najlepszych projektów, z których aż trzy realizowane są obecnie na terenie znajdującej się w województwie opolskim Kopalni Wapienia "Górażdże", a dwa kolejne - w Kopalni Surowców Mineralnych Ruda w województwie śląskim oraz na terenie Kopalni Surowców Mineralnych Nowogród Bobrzański.
Wrocławskie Stowarzyszenie "Natura i Człowiek" bada występowanie dziko żyjących żądłówek oraz tworzy podstawy do stworzenia interaktywnego geoportalu na temat przyrody Kopalni Wapienia "Górażdże". W ścisłej współpracy z zespołem geoinformatyków prowadzone są również prace nad wykonaniem zdjęć lotniczych oraz chmury punktów trójwymiarowych kopalni, dzięki czemu osoby odwiedzające portal będą mogły odbyć wirtualną wycieczkę po terenie, na którym przeprowadzane są badania, a inni badacze bez problemu zamieszczą wyniki swoich własnych badań.
"Żądłówki będące obiektem naszych badań to grupa owadów, do której należą m.in. pszczoły, osy oraz grzebacze. W poprzedniej edycji badaliśmy jedynie występowanie dzikich pszczół na terenie tej kopalni, co zaowocowało rozpoznaniem 27 gatunków. W tym roku projekt rozszerzyliśmy również o inne gatunki żądłówek, gdyż panujące w Kopalni Wapienia Górażdże warunki sprzyjają gniazdowaniu badanych przez nas owadów. Poza samymi badaniami zajmujemy się również tworzeniem miejsc siedliskowych dla żądłówek, tzw. hoteli dla pszczół, a także dosiewaniem gatunków żywicielskich, przede wszystkim roślin strączkowych drobnonasiennych" – mówi lider projektu Marcin Sikora.
Zespół przyrodników z Uniwersytetu Zielonogórskiego i Centrum Nauki Kepplera - Centrum Przyrodniczego będzie badał poeksploatacyjne zbiorniki wodne na terenie Kopalni Surowców Mineralnych Nowogród Bobrzański. Z upływem lat przekształcają się one w bogate ekosystemy wodne. W centrum zainteresowania zielonogórskiego teamu znajdą się przede wszystkim ptaki, gady oraz płazy.
"Kompleksowa ocena herpeto- i awifauny na badanym terenie pozwoli na kompleksowe działania, które w efekcie poprawią warunki siedliskowe określonych grup zwierząt. Na nowopowstałych sztucznych wyspach będziemy prowadzić obserwacje ptactwa wodnego - ocenimy stopień zasiedlenia i sukces lęgowy" – opowiada kierująca badaniami dr Krystyna Walińska.
Kolejny zespół naukowców, w skład którego wchodzą m.in. architekt krajobrazu Daria Słonina oraz Katarzyna Łuczak z Uniwersytetu Opolskiego, zajmuje się rekultywacją terenów poeksploatacyjnych w Kopalni Wapienia "Górażdże".
"Głównym celem naszego projektu jest prowadzenie nasadzeń rekultywacyjnych w ramach poprawy bioróżnorodności flory i fauny, co spowoduje wzrost liczebności ptaków, ssaków oraz innych zwierząt. Do wysadzanych przez nas gatunków należą przede wszystkim dziko owocujące drzewa, takie jak śliwa, tarnina, leszczyna czy róża. Obszar, na którym realizujemy nasz projekt wynosi około 20 arów, a łączna liczba wprowadzonych drzew i krzewów przekracza 300 sztuk" – opowiadają badaczki.
Rekultywacja terenów pokopalnianych stanowi również podstawę badań prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego i wrocławskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w Kopalni Surowców Mineralnych Ruda (woj. śląskie). "Zdajemy sobie sprawę, że zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne oraz przydrożne stanowią kluczowy element utrzymania lokalnej bioróżnorodności. Niestety ten istotny komponent środowiska znika z naszego krajobrazu. Nasz projekt wychodzi naprzeciw temu postępującemu procesowi" – wyjaśnia liderka projektu Emilia Banasiak. "Rozmieszczenie zadrzewień i zakrzewień zaplanowane zostanie w taki sposób, aby ułatwić migrację organizmów" – dodaje.
Ostatni duet prowadzący badania na terenie Kopali Wapienia "Górażdże" tworzy studentka ochrony środowiska Aleksandra Adamczyk, działająca pod kierunkiem dr Izabeli Kauckiej z Uniwersytetu Łódzkiego. "Głównym celem naszych badań jest poznanie różnorodności gatunkowej grzybów ektomykoryzowych występujących na terenie Kopalni Wapienia >>Górażdże<<, szczególnie na obszarach rekultywowanych. Otrzymane wyniki porównamy ze stanem bioróżnorodności występującej w pobliskim rezerwacie Kamień Śląski" – mówi Aleksandra Adamczyk.
Laureaci trzeciej edycji Quarry Life Award wyłonieni zostaną w listopadzie 2016 r. Wśród finalistów znajdą się trzy zespoły z każdego kraju oraz sześciu zwycięzców na szczeblu międzynarodowym. Autorzy trzech zwycięskich projektów na szczeblu krajowym otrzymają nagrody o łącznej wartości blisko 40 tys. zł. Każdy projekt oceniany będzie także w klasyfikacji międzynarodowej, w której pula nagród wynosi 80 tys. euro.
PAP - Nauka w Polsce
ekr/ zan/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
